Bạn có thường xuyên thức giấc vào ban đêm vì cảm giác ngứa ngáy khó chịu toàn thân? Tình trạng này có thể khiến bạn mất ngủ, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng ngứa da vào ban đêm? Liệu đây có phải là dấu hiệu của dị ứng?
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về các nguyên nhân phổ biến gây ngứa da vào ban đêm, bao gồm cả dị ứng, cũng như các biện pháp khắc phục hiệu quả để giúp bạn lấy lại giấc ngủ ngon. Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé!
TỔNG QUAN BỆNH NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM
Tình trạng ngứa da vào ban đêm, khoa học gọi là Nocturnal pruritus, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu với cảm giác ngứa toàn thân khi đi ngủ. Đây thường làm cho họ cảm thấy cơ thể bị dị ứng sau khi tiếp xúc với một loại thực phẩm cụ thể. Người bệnh thường gãi và uống nước liên tục hoặc thậm chí đi tắm để giảm cảm giác ngứa, mặc dù đây là hành động nguy hiểm vào đêm. Cảm giác bồn chồn và khó chịu này cũng gây ra vấn đề về việc ngủ.
NGUYÊN NHÂN GÂY RA TÌNH TRẠNG NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM
CÁC NGUYÊN NHÂN TỰ NHIÊN
DO CĂNG THẲNG THẦN KINH
Những người thường xuyên thức khuya, căng thẳng, và stress thần kinh thường gặp phải cảm giác ngứa ngáy toàn thân vào ban đêm, theo các nghiên cứu. Sự căng thẳng có thể kích thích các tế bào thần kinh dưới da, đặc biệt là ở những người chịu áp lực công việc, trầm cảm, và căng thẳng mệt mỏi kéo dài.
DO THAY ĐỔI HORMONE
Sự hoạt động của cơ thể mỗi người thay đổi theo các cơ chế khác nhau vào cùng một thời điểm. Sự biến đổi này có thể dẫn đến tăng cường sản xuất máu, giãn mạch, và xuất hiện nốt mẩn. Đồng thời, nó cũng làm tăng khả năng sản xuất một số loại kháng thể và các chất hóa học, gây kích ứng da nhiều hơn.
Theo cơ chế thông thường, cơ thể thường phóng thích các loại hormone corticosteroid để chống viêm. Tuy nhiên, vào buổi tối, lượng chất này thường giảm đi. Điều này dẫn đến việc cơ thể giải phóng cytokine nhiều hơn bình thường, làm tăng nguy cơ cho một số người gặp tình trạng ngứa ngáy vào ban đêm.
DO DỊ ỨNG THỨC ĂN
Những người có cơ địa dễ bị dị ứng khi tiêu thụ các loại thực phẩm giàu protein như thịt bò, hải sản, sữa, và đậu. Tình trạng ngứa có thể phát triển ở mức độ khác nhau, phụ thuộc vào cơ địa và lượng thực phẩm đã tiêu thụ. Tuy nhiên, việc kiểm soát chế độ ăn uống có thể hoàn toàn ngăn chặn tình trạng dị ứng thức ăn này.
DO DỊ ỨNG THỜI TIẾT
Khi thời tiết thay đổi đột ngột vào các thời điểm giao mùa, cơ thể thường không kịp thích ứng, gây kích thích sản xuất histamin và gây ra tình trạng ngứa ngáy trên da. Đối với những người có cơ địa dễ bị dị ứng, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, các hormone chống viêm của cơ thể thường sản xuất chậm hơn trong tình trạng thay đổi thời tiết, dẫn đến tình trạng ngứa ngáy trở nên phổ biến hơn. Nếu nguyên nhân là do dị ứng thời tiết, thì tình trạng ngứa thường chỉ xuất hiện ở một số thời điểm cụ thể và không thường xuyên.
DO THIẾU NƯỚC
Da khô là hiện tượng cơ thể thiếu nước và có thể xảy ra quanh năm. Trong mùa hè, việc mồ hôi tiết ra nhiều có thể làm cơ thể mất nước nhanh chóng và gây bít tắc lỗ chân lông nếu không vệ sinh da đúng cách.
Ngược lại, vào mùa đông, độ ẩm thấp thường làm cho da trở nên khô hanh và nứt nẻ, gây ra cảm giác ngứa rát. Việc sử dụng điều hòa quá nhiều cũng có thể làm giảm hàm lượng nước trong cơ thể, khiến da trở nên khô hơn bình thường.
Đặc biệt vào ban đêm, khi nhiệt độ giảm, da càng trở nên khô hơn, gây ra các triệu chứng ngứa ngáy và làm tăng cảm giác khó chịu vào ban ngày.
DO CĂNG THẲNG THẦN KINH
Các nghiên cứu cho thấy rằng những người thường xuyên thức khuya, căng thẳng, và bị stress thần kinh thường gặp phải tình trạng ngứa ngáy toàn thân vào ban đêm. Nguyên nhân là do căng thẳng kích thích các tế bào thần kinh dưới da. Tình trạng này thường xảy ra ở những người đang chịu áp lực công việc, trầm cảm, và căng thẳng mệt mỏi kéo dài.
DO SỨC ĐỀ KHÁNG CỦA CƠ THỂ
Những người có sức đề kháng yếu hoặc làn da nhạy cảm thường dễ bị kích thích và có nguy cơ cao hơn bị ngứa toàn thân do các tác nhân bên ngoài tác động.
DO DỊ ỨNG MÔI TRƯỜNG
Môi trường cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng ngứa ngáy vào ban đêm, và nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể dẫn đến tình trạng kéo dài và ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày.
Các yếu tố gây ra tình trạng dị ứng môi trường bao gồm phấn hoa, bụi bẩn, mạt rệp, khói bụi từ hóa chất, và nhiều yếu tố khác. Đặc biệt, nếu tình trạng bụi bẩn xảy ra trong ngôi nhà của người bệnh, có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn trên chăn, ga, gối, gây tổn thương da nhiều hơn.
CÁC NGUYÊN NHÂN DO BỆNH LÝ
Ngứa toàn thân vào ban đêm không chỉ đơn thuần là do các yếu tố tự nhiên mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm. Các bệnh lý tiềm ẩn đằng sau triệu chứng ngứa toàn thân vào ban đêm, bao gồm:
DO BỆNH GHẺ
Bệnh ghẻ có thể ảnh hưởng đến đa dạng các đối tượng, đặc biệt là những người không duy trì vệ sinh cơ thể đúng cách. Bệnh này xuất phát từ sự xâm nhập của nấm da, vi khuẩn hoặc các loại kí sinh trùng gây ra.
Những người mắc bệnh ghẻ thường gặp phải cảm giác ngứa vào ban đêm do sự hoạt động mạnh mẽ của các kí sinh trùng đào các đường đi trên bề mặt da. Các triệu chứng bao gồm nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy trên toàn cơ thể và việc hình thành các vết loét, mụn nước, gây ra sự khó chịu. Nếu không được điều trị hiệu quả, bệnh ghẻ có thể tái phát nhiều lần với những biến chứng nghiêm trọng hơn.
DO BỆNH MỀ ĐAY
Tình trạng nổi mề đay đặc biệt là nổi mề đay vào ban đêm thường phát sinh khi hệ thống miễn dịch của cơ thể gặp vấn đề, tuy nguyên nhân chính vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số nguyên nhân có thể bao gồm việc sử dụng thuốc, dị ứng, bị côn trùng cắn, căng thẳng hoặc tiêu thụ rượu bia quá mức.
Bệnh này thường gây ra các đốm mẩn đỏ hoặc trắng, sau đó lan ra thành các vùng rộng hơn và gây ra cảm giác ngứa khó chịu. Việc gãi càng làm lan rộng và gia tăng tình trạng ngứa, đặc biệt là vào ban đêm. Mặc dù không phải là tình trạng nguy hiểm, nhưng nếu người bệnh cố ý gãi hoặc trầy xước vùng da bị nổi mề đay, có thể gây ra viêm nhiễm và tình trạng bội nhiễm.
DO BỆNH VỀ GAN
Gan đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ độc tố khỏi cơ thể. Do đó, bất kỳ tổn thương nào đối với cơ quan này cũng có thể dẫn đến sự tích tụ của các chất độc, gây ra các vết sẩn và ngứa trên da. Các dấu hiệu cho thấy gan gặp vấn đề bao gồm da vàng, nổi mụn nhọt và ngứa.
Tình trạng ngứa thường không rõ ràng và thường chỉ hiện đại dạng tiềm ẩn. Tuy nhiên, khi nhiệt độ giảm, các cơn ngứa có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, nếu nhiệt độ ban đêm thấp hơn so với ban ngày, người bệnh có thể cảm thấy ngứa khắp cơ thể.
DO BỆNH TUYẾN GIÁP
Bệnh tuyến giáp cũng là một trong những nguyên nhân gây ra sự rối loạn trong hệ thống hormone của cơ thể, dẫn đến khả năng thích nghi kém và gây ra các triệu chứng ngứa ngáy không thoải mái. Sự mất cân bằng trong tuyến giáp có thể làm cho da trở nên khô ráp và kích ứng, có thể gây ra phù nề và ngứa ngáy ở một số bệnh nhân.
Cả suy giáp và nhược giáp đều có thể gây ra tình trạng này. Người bệnh cần thay đổi lối sống và chế độ ăn uống để cải thiện tình trạng, và đôi khi có thể cần phẫu thuật.
CÁC BỆNH NGOÀI DA
Tình trạng ngứa ngáy có thể liên quan đến nhiều loại bệnh ngoại da như hắc lào, rôm sảy, lang ben, bệnh chàm, mề đay, và nhiều bệnh khác. Các bệnh này thường gây ra cảm giác ngứa ngáy trên toàn cơ thể, kèm theo phát ban hoặc mề đay. Để cải thiện tình trạng ngứa toàn thân, người bệnh cần phải chính xác xác định loại bệnh và điều trị phù hợp.
Tình trạng ngứa ngáy do bệnh lý da thường trở nên trầm trọng hơn khi da bị khô do mất nước vào ban đêm hoặc do tác động của gió lạnh. Nếu da bị tổn thương kéo dài, có thể gây ra sẹo. Nếu không được điều trị kịp thời, khi bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, sẽ rất khó để điều trị.
DO SUY GIẢM CHỨC NĂNG THẬN
Tương tự như gan, thận cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình thanh lọc cơ thể và loại bỏ độc tố qua đường nước tiểu. Khi gặp vấn đề, việc thanh lọc này có thể bị gián đoạn, dẫn đến sự tích tụ các chất độc trong cơ thể, gây ra các phản ứng phù nề và ngứa ngáy trên da.
Người bệnh cũng có thể gặp tình trạng xuất huyết dưới da, khiến da trở nên xanh xao và cảm giác ngứa ngáy đêm khó chịu hơn. Khi nhận biết được các triệu chứng này, việc thăm khám sớm để bắt đầu điều trị là rất quan trọng.
DO BỆNH TIỂU ĐƯỜNG
Các nghiên cứu cho thấy rằng tình trạng ngứa da vào ban đêm có thể liên quan chặt chẽ đến bệnh tiểu đường. Khi mức đường trong máu cao hơn bình thường, cơ thể thường mất nước nhanh chóng và giảm lượng máu cung cấp cho da. Đồng thời, các dây thần kinh bị tổn thương cũng gây ra khó khăn trong quá trình bài tiết mồ hôi, làm cho da trở nên khô và nứt nẻ, gây ngứa ngáy trên toàn thân.
Nếu tình trạng ngứa ngáy về đêm liên quan đến bệnh tiểu đường, có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào các vùng da bị tổn thương, gây ra nhiễm trùng, nấm nổi, hoặc bệnh đai đen. Một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương và hoại tử ở cả hai chi, buộc phải thực hiện ca phẫu thuật cắt chi. Vì vậy, việc phát hiện và điều trị các triệu chứng kịp thời là rất quan trọng đối với người bệnh.
DO CÁC BỆNH LÝ XÃ HỘI
Ngứa da thường là một trong những triệu chứng cơ bản khi người bệnh mắc một số bệnh ngoài da như giang mai, sùi mào gà, lậu, và nhiều bệnh lý khác liên quan đến vùng kín. Đây là các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc qua việc sử dụng chia sẻ đồ vật với những người bệnh khác, gây ra không ít phiền toái trong cuộc sống hàng ngày và ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh.
Khi mắc các loại bệnh này, cơ thể thường tăng sự hiện diện của các loại vi khuẩn và vi khuẩn Demodex. Điều này khiến cho các cơ chế kháng viêm của cơ thể thường hoạt động không hiệu quả vào ban đêm, gây ra tình trạng ngứa ngáy trên toàn thân và gây ra cảm giác không thoải mái.
DO CÁC BỆNH LÝ VỀ MÁU
Nhiều người mắc các rối loạn máu như tăng tiết histamin không bình thường, đa hồng cầu, hoặc loạn sản tủy có thể gây ra tình trạng ngứa trên toàn thân nếu không được điều trị kịp thời.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ PHÂN BIỆT NGỨA DA DO DỊ ỨNG VỚI CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC?
Ngứa da do dị ứng thường đi kèm với một số đặc điểm nhất định. Ban đầu, ngứa thường xuất hiện đột ngột, đặc biệt là vào ban đêm hoặc sau khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng. Các triệu chứng phổ biến khác có thể bao gồm nổi mẩn đỏ, sưng tấy, chảy nước mắt, sổ mũi, và hắt hơi.
Tình trạng ngứa này thường lan rộng và có thể trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Điều này làm cho việc xử lý và điều trị tình trạng ngứa ngáy trở nên cực kỳ quan trọng để giảm thiểu sự không thoải mái và tác động tiêu cực đến sức khỏe và trạng thái tinh thần của họ.
NHỮNG ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC NGỨA DA VÀO BAN ĐÊM
Tình trạng ngứa ngáy có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của người bệnh, gây ra cảm giác mệt mỏi và thiếu tỉnh táo vào ngày hôm sau. Nó cũng gây khó chịu và bực bội, tác động tiêu cực đến tâm lý và chất lượng cuộc sống hàng ngày của họ.
Ngoài ra, việc gãi ngứa có thể làm tổn thương da và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây ra các vấn đề về sức khỏe da và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Do đó, việc điều trị và kiểm soát tình trạng ngứa ngáy là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tránh các biến chứng tiềm ẩn.
CÁCH PHÒNG NGỪA TÌNH TRẠNG NGỨA TOÀN THÂN VỀ ĐÊM
Mặc dù nguyên nhân của tình trạng ngứa ngáy về đêm có thể đa dạng, nhưng hầu hết đều liên quan đến lối sống không khoa học của người bệnh. Vì vậy, cần chú ý đến các vấn đề sau:
- Tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng cho da như mạt rệp, lông động vật, bụi bẩn, và các loại thực phẩm giàu protein.
- Hạn chế tiêu thụ rượu bia và các chất kích thích khác.
- Sử dụng mỹ phẩm cẩn thận và hợp lý.
- Duy trì vệ sinh cá nhân hàng ngày và tắm rửa đều đặn.
- Giữ vệ sinh trong không gian sống, đặc biệt là các vùng ngủ, bao gồm chăn, ga trải giường và các màn cửa.
- Uống đủ nước hàng ngày.
- Bổ sung đủ vitamin, chất xơ từ thực phẩm như rau xanh và trái cây.
- Giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng, và tuân thủ thói quen ngủ đều đặn và đúng giờ.
- Điều trị triệt để bất kỳ vấn đề sức khỏe nào nếu có.
NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
1. Tại sao ngứa vào ban đêm?
Buổi tối là thời điểm mà da thường mất nước nhanh chóng, đặc biệt trong điều kiện khô hanh của mùa đông, khiến cho cảm giác ngứa ngáy trở nên nổi lên.
2. Tình trạng gan có thể làm tăng nguy cơ ngứa da vào ban đêm không?
Có, một số bệnh về gan có thể gây ra ngứa da vào ban đêm.
3. Có mối liên kết giữa dị ứng và ngứa da vào ban đêm không?
Có, dị ứng có thể gây ra ngứa da vào ban đêm.
4. Thói quen sinh hoạt hàng ngày có thể ảnh hưởng đến việc ngứa da vào ban đêm đúng không?
Đúng, thói quen sinh hoạt hàng ngày như uống rượu, hút thuốc, hoặc không vệ sinh da đều có thể gây ra ngứa da vào ban đêm.
KẾT LUẬN
Ngứa toàn thân vào ban đêm không chỉ là một tình trạng phổ biến mà còn có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Điều này không chỉ do các yếu tố tự nhiên mà còn có thể là do dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hy vọng rằng những thông tin được chia sẻ sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách phòng tránh, điều trị ngứa toàn thân vào ban đêm, từ đó cải thiện tình trạng sức khỏe và chất lượng cuộc sống hàng ngày của họ.
