Top 2 cách trị nấm da đầu

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN 

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN  1

Amidan, một phần không thể thiếu của hệ hô hấp con người, thường dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, đặc biệt khi hệ miễn dịch suy yếu. Vì vậy, hiểu rõ vai trò của amidan trong hệ thống hô hấp và biết cách bảo vệ sức khỏe của nó là rất quan trọng. Câu trả lời chi tiết sẽ được trình bày trong nội dung bài viết dưới đây.

AMIDAN LÀ GÌ?

Amidan, hay còn được gọi là hạch hầu họng, là một cụm tổ chức lympho nằm ở phía sau hầu họng, tại vị trí quan trọng nơi giao nhau giữa đường hô hấp và đường tiêu hóa. Vì vị trí này, amidan thường phải chịu sự tấn công của các virus, vi khuẩn và nấm.

Amidan gồm có 6 khối, được sắp xếp thành một vòng tròn kín quanh cửa hầu. Các khối này bao gồm amidan vòm (hay VA), amidan vòi, amidan khẩu cái và amidan lưỡi. Trong số đó, amidan khẩu cái thường là bộ phận chịu ảnh hưởng nhiều từ virus và vi khuẩn. Khi nói đến viêm amidan, thường đề cập đến viêm amidan khẩu cái.

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN  3

VAI TRÒ CỦA AMIDAN

Amidan có vai trò như một hệ thống phòng thủ giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn và virus từ môi trường bên ngoài, đặc biệt là từ đường miệng. Cơ chế bảo vệ của amidan bao gồm việc nhận diện và tiết ra các chất tạo kháng thể để tiêu diệt vi khuẩn ngay khi chúng xâm nhập, cũng như khi chúng tái xuất hiện. Đây có thể coi là một chiến tuyến miễn dịch đầu tiên trước các nguy cơ từ bên ngoài.

Vai trò của amidan đặc biệt quan trọng đối với trẻ em, đặc biệt là trong độ tuổi từ 4 đến 10 tuổi. Trong giai đoạn này, amidan vòm sẽ phát triển lớn hơn để tăng cường khả năng miễn dịch chống lại các tác nhân gây hại. Điều này làm cho trẻ em dễ mắc viêm amidan vòm, do đó, amidan trở thành điểm tiếp xúc trực tiếp với virus và vi khuẩn từ thức ăn và không khí. Amidan sau đó sẽ giảm kích thước và teo nhỏ lại cho đến khi trẻ vào độ tuổi dậy thì.

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN  5

CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN

Với vai trò là tuyến phòng vệ đầu tiên, đặc biệt là trong các hoạt động không ngừng như hít thở và ăn uống, amidan dễ dàng trở thành nơi dễ bị nhiễm bệnh. Sự phức tạp của cấu trúc amidan, với nhiều ngăn và hốc, tạo điều kiện thuận lợi cho bụi bẩn và vi khuẩn tích tụ và phát triển. Thông thường, điều này có thể dẫn đến các bệnh lý nhẹ như viêm amidan, và trong trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể là ung thư amidan.

VIÊM AMIDAN CẤP TÍNH

Triệu chứng tiêu biểu của viêm amidan khẩu cái bao gồm đỏ và sưng ở hai bên vùng họng, thường đi kèm với tiết dịch và xung huyết. Tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng, bệnh nhân có thể phát sốt cao trên 39 độ, sưng hạch ở cổ hoặc hàm, đau đầu và tai. Trên amidan, có thể quan sát thấy các đốm nốt màu trắng hoặc vàng, đó là dấu hiệu của mủ hoặc nước mủ.

Nếu không được chữa trị kịp thời, viêm amidan cấp tính có thể lan sang các cơ quan khác như thanh quản, khí quản, tai mũi họng. Viêm amidan tái phát nhiều lần có thể dẫn đến tình trạng viêm amidan mạn tính.

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN  7

VIÊM AMIDAN MẠN TÍNH

Viêm amidan mạn tính thường không có các triệu chứng rõ ràng như viêm amidan cấp tính. Nó diễn ra một cách âm thầm, nhẹ nhàng và không ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân nhiều. Tuy nhiên, nó có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ và biến chứng nghiêm trọng khi bị tác động từ bên ngoài, làm cho các ổ viêm trở nên căng phình.

Các triệu chứng của viêm amidan mạn tính bao gồm:

  • Hơi thở có mùi hôi từ hốc amidan. Dù có vệ sinh sạch sẽ, mùi hôi từ các ổ viêm vẫn có thể gây cảm giác không thoải mái cho người xung quanh.
  • Cảm giác vướng tại vùng cổ họng khi nuốt.
  • Sốt nhẹ vào buổi chiều.
  • Thường xuyên ho kéo dài vào buổi sáng sau khi thức dậy, có thể kèm theo tiếng giọng hơi khàn nhẹ.

VIÊM VA

Đây là loại viêm amidan vòm phổ biến ở trẻ em dưới 10 tuổi. Đôi khi cũng có trường hợp xuất hiện ở trẻ lớn hơn, nhưng hiếm hơn do amidan vòm đã teo nhỏ ở người trưởng thành. Triệu chứng của viêm amidan vòm thường bắt đầu bằng tiếng thở to khi ngủ kèm theo hơi thở có mùi hôi. Tuy nhiên, các triệu chứng này thường bị bỏ qua vì không rõ ràng. Thường đến khi trẻ bị sốt cao trên 39 độ mới được chú ý, lúc đó bệnh đã phát triển được vài ngày. Thường có những dấu hiệu kèm theo như trẻ mệt mỏi, buồn nôn, kém ăn. Bệnh thường lan rộng lên mũi với triệu chứng chảy nước mũi, dịch dần chuyển từ trong suốt sang màu xanh hoặc vàng.

Trong điều trị các bệnh về viêm amidan cấp, thường cần sử dụng kháng sinh để ức chế hoạt động của vi khuẩn. Ngoài ra, có thể cần dùng thuốc hạ sốt, thuốc súc miệng hoặc thuốc nhỏ mũi để điều trị các triệu chứng tại chỗ. Đối với viêm amidan vòm mạn tính, nếu gây ra khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, có thể cân nhắc phẫu thuật cắt bỏ amidan vòm.

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN  9

VIÊM AMIDAN QUÁ PHÁT

Viêm amidan cấp tính khi không được điều trị hiệu quả có thể phát triển thành viêm amidan quá phát. Các tác nhân gây bệnh đã có sẵn trong amidan chỉ chờ đợi thời điểm thích hợp để chuyển sang giai đoạn quá phát. Trong giai đoạn này, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng như sốt, đau họng, và sưng amidan. Những triệu chứng này tương tự như viêm amidan cấp tính nhưng kéo dài lâu hơn. Viêm amidan quá phát thường xảy ra khoảng 4 lần mỗi năm.

CÁC PHƯƠNG PHÁP GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE

Amidan được so sánh như là một lớp phòng tuyến đầu tiên, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Khi lớp bảo vệ này mạnh mẽ, cơ thể mới đạt được sự an toàn. Với vai trò là nguồn tạo miễn dịch tại chỗ, việc giữ cho Amidan khỏe mạnh là rất quan trọng để chống lại mọi sự xâm nhập. Các phương pháp dưới đây sẽ giúp phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh thông thường liên quan đến Amidan.

GIỮ ẤM CHO HỌNG

Hạn chế tiêu thụ các đồ uống lạnh như kem, nước đá, đặc biệt sau khi ra khỏi môi trường ngoài trời nóng vào. Sự thay đổi đột ngột nhiệt độ có thể làm yếu cơ thể và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus tấn công.

Trong thời tiết lạnh, nên bảo vệ cơ thể bằng cách mang theo quàng khăn và giữ ấm. Tuy nhiên, không nên quá kín để cơ thể có thể thở thoải mái và tránh việc đổ mồ hôi bên trong.

GIỮ VỆ SINH KHÔNG KHÍ

Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa và không gian sống, đồng thời tăng cường lưu thông không khí trong nhà là biện pháp quan trọng để loại bỏ vi khuẩn và virus tích tụ, cũng như loại bỏ bụi bặm để đảm bảo hít thở không khí trong lành. Khi di chuyển ngoài đường, hãy đeo khẩu trang để bảo vệ khỏi khói bụi và ô nhiễm.

GIỮ VỆ SINH KHOANG MIỆNG

Đánh răng đúng cách và sử dụng nước muối sinh lý ấm để súc miệng thường xuyên là biện pháp quan trọng để làm sạch và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn và virus.

AMIDAN LÀ GÌ? LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỮ AMIDAN LUÔN KHỎE VÀ CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP VỚI AMIDAN  11

NÂNG CAO SỨC KHỎE

Để nâng cao sức đề kháng của cơ thể, hãy đảm bảo ăn uống cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng và uống đủ nước hàng ngày để tránh khô họng. Đồng thời, duy trì việc tập luyện thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày để giữ cơ thể luôn khỏe mạnh.

ĐIỀU TRỊ TÍCH CỰC CÁC BỆNH VỀ HÔ HẤP VÀ RĂNG -HÀM-MẶT KHI GẶP PHẢI

Khi mắc các bệnh về hệ hô hấp hoặc răng hàm mặt, đều cần đi khám và điều trị kịp thời để kiểm soát bệnh và ngăn chặn sự lây lan sang amidan. Điều này cũng giúp chữa trị triệt để bệnh, ngăn ngừa các biến chứng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.

KẾT LUẬN

Chúng ta đã nắm được Amidan là gì và vai trò quan trọng của nó đối với sức khỏe, các phương pháp giữ amidan luôn khỏe. Amidan đóng vai trò là cơ chế phòng ngự hàng đầu của cơ thể, nơi sản sinh kháng thể đầu tiên để chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường. Vì vậy, không nên để Amidan phải đối mặt một mình. Hãy giữ gìn sức khỏe của Amidan cũng như bản thân mình.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Viêm amidan có nguy hiểm không?

Hầu hết các trường hợp viêm amidan sẽ tự khỏi trong vòng 4-6 tuần. Tuy nhiên, có thể dẫn đến một số biến chứng như:

  • Áp xe amidan
  • Viêm tai giữa
  • Viêm xoang
  • Viêm khớp thấp cấp

2. Ai có nguy cơ cao mắc viêm amidan?

  • Trẻ em từ 2 đến 5 tuổi
  • Người có hệ miễn dịch yếu
  • Người thường xuyên tiếp xúc với người bệnh

3. Làm thế nào để chẩn đoán viêm amidan?

Bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa trên các triệu chứng của bệnh nhân và khám lâm sàng. Trong một số trường hợp, có thể thực hiện xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm họng để xác định nguyên nhân gây bệnh.

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 13

Viêm da tiết bã hay còn được gọi là viêm da dầu là một bệnh da liễu khó điều trị, bệnh thường dai dẳng và dễ tái phát. Cụ thể như thế nào mời bạn đọc bài viết dưới đây.

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 15

TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu là một bệnh lý phổ biến, khiến nhiều người phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ. Đây là một bệnh viêm mạn tính, thường ổn định từng đợt, có đặc điểm là da đỏ kèm theo vảy, phổ biến ở các vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt và nửa trên thân mình.

Bệnh thường bắt đầu vào những giai đoạn khi tuyến bã hoạt động mạnh mẽ, như sau sinh ở trẻ em hoặc sau giai đoạn dậy thì ở thanh thiếu niên. Viêm da dầu có thể xuất hiện ở mọi chủng tộc, cả ở trẻ em và người lớn, nam giới thường gặp nhiều hơn.

Ở trẻ em, tỷ lệ mắc viêm da dầu tăng lên từ khoảng 10% ở trẻ dưới 1 tháng tuổi lên đến khoảng 70% ở trẻ 3 tháng tuổi, nhưng bệnh thường tự thoái lui sau 1 tuổi.

Ở người lớn, khoảng 3% dân số mắc viêm da dầu, với đỉnh điểm bệnh thường xuất hiện vào khoảng 30-40 tuổi. Tình trạng viêm da dầu tăng cao ở nhóm người nhiễm HIV, với khoảng 35% trong số họ bị bệnh và có thể lên đến 85% ở nhóm có CD4 < 400TB/ml và bệnh ở giai đoạn AIDS. Tình trạng này thường nặng và không đáp ứng tốt với điều trị.

NGUYÊN NHÂN VIÊM DA DẦU

Đến thời điểm hiện tại, nguyên nhân gây ra bệnh viêm da dầu vẫn chưa được làm sáng tỏ hoàn toàn. Có nhiều quan điểm được đưa ra, nhưng đa số cho rằng bệnh có liên quan đến sự hoạt động quá mức của tuyến bã, sự phát triển của nấm Malassezia, sự thay đổi trong hệ thống miễn dịch, và các yếu tố khác tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh viêm da dầu và làm tăng sự nhạy cảm của người bệnh với bệnh.

VAI TRÒ CỦA NẤM MALASSEZIA

Vai trò của nấm Malassezia trong viêm da dầu đã được quan tâm và nghiên cứu. Đây là một loài nấm ưa mỡ tồn tại trong vi hệ của da và được cho là có liên quan đến việc phát triển tình trạng viêm da dầu.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở những bệnh nhân mắc viêm da dầu, thường có sự tăng lên về số lượng nấm Malassezia so với nhóm người không mắc bệnh. Hơn nữa, viêm da dầu thường có phản ứng tích cực khi điều trị bằng các thuốc kháng nấm, điều này càng làm rõ sự liên quan giữa viêm da dầu và loại nấm này.

Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm chưa được giải thích rõ ràng. Có những người có nồng độ Malassezia bình thường mà vẫn mắc viêm da dầu, và số lượng nấm trên da không hoàn toàn tương ứng với mức độ nặng của bệnh. Điều này cho thấy rằng cần có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về vai trò cụ thể của nấm Malassezia trong cơ chế phát triển của viêm da dầu.

VAI TRÒ CỦA TUYẾN BÃ

Các vị trí thường bị viêm da dầu thường tương ứng với vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt, ngực và lưng. Bệnh thường xuất hiện chủ yếu vào các thời điểm mà các tuyến bã này hoạt động mạnh mẽ, như trong những tháng đầu đời và sau thời kỳ dậy thì. Điều này phần nào xác nhận vai trò của tuyến bã trong việc gây ra tình trạng viêm da dầu.

Tuy nhiên, không phải tất cả người bị viêm da dầu đều có tăng tiết bã nhờn và không phải tất cả những người có tăng tiết bã nhờn đều bị viêm da dầu. Ngoài ra, nồng độ chất bã nhờn cũng không luôn liên quan đến mức độ nặng của bệnh. Điều này chỉ ra rằng, việc hiểu rõ hơn về cơ chế phát triển của viêm da dầu vẫn còn nhiều khía cạnh cần được nghiên cứu sâu hơn.

VAI TRÒ CỦA HỆ MIỄN DỊCH

Có nghiên cứu cho thấy rằng sự đáp ứng miễn dịch với nấm Malassezia và các sản phẩm chuyển hóa của nó như acid béo, gốc oxy tự do, và men lipase có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng viêm da dầu. Hoặc có thể, viêm da dầu là kết quả của phản ứng kích ứng với các sản phẩm chuyển hóa này. Điều này chỉ ra một khía cạnh quan trọng trong cơ chế phát triển của bệnh, nhấn mạnh vai trò của hệ thống miễn dịch và phản ứng viêm trong quá trình bệnh lý viêm da dầu.

CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI

Các yếu tố thuận lợi có thể góp phần vào sự phát triển của viêm da dầu bao gồm:

YẾU TỐ VẬT LÝ

  • Chấn thương, vết thương vùng mặt có thể làm xuất hiện bệnh viêm da dầu.
  • Tia tử ngoại: Điều trị PUVA (sử dụng tia UV kết hợp với thuốc psoralen) ở vùng mặt có thể gây ra viêm da dầu.
  • Nhiệt độ và độ ẩm: Mức độ viêm da dầu có thể thay đổi theo mùa, với bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn vào mùa đông hoặc đầu xuân, và cải thiện hơn vào mùa hè.

BỆNH LÝ NỀN

Các bệnh lý về thần kinh, chuyển hóa, suy giảm miễn dịch có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của viêm da dầu.

YẾU TỐ DI TRUYỀN

Đột biến gen ZNF750 cũng được xem xét là một yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của viêm da dầu.

THUỐC

Một số loại thuốc như griseofulvin, cimetidine, lithium có thể gây ra viêm da dầu hoặc làm bùng phát tình trạng bệnh.

TRIỆU CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu được chia thành viêm da dầu ở 2 nhóm đối tượng:

​VIÊM DA DẦU Ở TRẺ NHỎ

Viêm da dầu ở trẻ nhỏ thường xuất hiện ở giai đoạn đầu sau sinh và thường có tiên lượng khá tốt. Phần lớn trường hợp, bệnh sẽ tự khỏi sau vài tuần đến vài tháng, và rất ít khi kéo dài đến năm 1 tuổi.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Vùng da đầu: Thường xuất hiện nhiều ở vùng trán và đỉnh đầu, thương tổn thường bao gồm các vảy da, vảy mỡ trên nền da đỏ xen kẽ các vết nứt. Thường không có hiện tượng rụng tóc đi kèm. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan rộng toàn bộ da đầu.
  • Vị trí thường gặp khác: Ngoài ra, viêm da dầu còn thường xuất hiện ở vùng chữ T (trán, rãnh mũi má, cung mày hai bên), vùng mí mắt, rãnh sau tai, ống tai ngoài, ngực, lưng. Các mảng da đỏ trên nền có vảy mỡ, bóng và dính.

Cơ năng

  • Bệnh ít gây khó chịu và có thể không gây ngứa nhiều.
  • Trẻ em vẫn ăn và ngủ tốt.

Leiner’s disease:

  • Là một biến thể nặng lan tỏa của viêm da dầu ở trẻ em, dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy trên toàn thân.
  • Ngoài ra, có thể có các triệu chứng như sốt, tiêu chảy, thiếu máu, nôn mửa và sút cân.
  • Nếu không được điều trị, người bệnh có thể tử vong.
  • Thường có yếu tố gia đình.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Đây là một bệnh mạn tính, thường bắt đầu sau tuổi dậy thì và có thể kéo dài suốt đời, ổn định và có thể tái phát theo từng đợt.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Ở da đầu: Thường xuất hiện các vảy da màu trắng mỏng hoặc vảy mỡ màu vàng trên nền da viêm đỏ. Thương tổn thường tập trung ở vùng trán, thái dương và vùng đỉnh. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan tỏa toàn bộ vùng da đầu.
  • Ở mặt: Thường thấy dấu đỏ trên nền có các vảy da, vảy mỡ màu vàng dính, có ranh giới rõ. Đôi khi có kèm theo vết nứt (hoặc sau ở vị trí rãnh sau tai và vành tai). Thương tổn tập trung ở vùng chữ T (má, lông mày, rãnh mũi má), rãnh sau tai, vành tai, ống tai ngoài, và các vùng tiết nhiều dầu như ngực, lưng. Các tổn thương có thể có dạng đa dạng như hình đồng xu, hình đa cung, hình cánh hoa, hoặc hình vòng.
  • Ở vùng nếp gấp: Thường gặp ở nách, nếp lằn vú hai bên, và vùng quanh rốn. Các mảng trợt ướt, viêm đỏ trên nền có thể có hoặc không có vảy da.

Cơ năng:

  • Có thể có hoặc không gây ngứa.
  • Có trường hợp ngứa tăng lên khi nhiệt độ cơ thể tăng lên hoặc ra mồ hôi.
  • Vùng da đầu thường gặp tình trạng ngứa nhiều.

Ở bệnh nhân HIV

  • Thương tổn thường lan rộng và có thể xuất hiện ở những vị trí ít gặp như tay, chân.

CÁC BIẾN CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu thường không gây ra nhiều biến chứng, nhưng trong trường hợp lan rộng và không đáp ứng được điều trị, có thể dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy nặng nề và viêm nặng, có thể gây nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN VIÊM DA DẦU

Vậy viêm da dầu liệu có lây không?

Câu trả lời là không. Viêm da dầu có tính chất gia đình và không phải bệnh lý truyền nhiễm, không thể lây lan giữa người với người qua giao tiếp, tiếp xúc đơn thuần.

ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ VIÊM DA DẦU

Đối tượng nguy cơ mắc viêm da dầu bao gồm:

  • Người nhiễm HIV/AIDS: Bệnh viêm da dầu thường phổ biến hơn ở những người này, và thương tổn thường lan rộng và khó điều trị.
  • Người có bệnh lý thần kinh: Những người mắc các bệnh như Parkinson, Alzheimer, hoặc các rối loạn tâm thần có nguy cơ cao hơn.
  • Những người nghiện rượu: Có xu hướng cao hơn về viêm da dầu.
  • Người mắc bệnh nội tiết, béo phì: Tỷ lệ mắc viêm da dầu cũng tăng lên trong nhóm này.
  • Tình trạng căng thẳng, lo lắng kéo dài: Stress và lo âu có thể gây ra viêm da dầu.
  • Trong gia đình có người thân mắc viêm da dầu: Có tiền sử gia đình về bệnh viêm da dầu cũng tăng nguy cơ cho người khác trong gia đình.

PHÒNG NGỪA VIÊM DA DẦU

Để phòng ngừa viêm da dầu, có thể thực hiện các biện pháp sau:

KIỂM SOÁT CÁC BỆNH LÝ NỀN

Đối với những người có bệnh lý nền như HIV, các bệnh thần kinh, hoặc các rối loạn nội tiết, việc kiểm soát tốt bệnh lý này có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

HẠN CHẾ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

  • Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, và cà phê.
  • Thực hiện lối sống sinh hoạt hợp lý và điều độ, bao gồm việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần luôn thoải mái, và hạn chế ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng, và đồ quá ngọt.

SỬ DỤNG CÁC SẢN PHẨM CHĂM SÓC DA PHÙ HỢP

Việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc và làm sạch da phù hợp, đặc biệt là những vùng da có tuyến bã hoạt động mạnh, có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN VIÊM DA DẦU

Sẽ gồm chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt

CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH

Để chẩn đoán xác định viêm da dầu, các phương pháp sau được sử dụng:

CHẨN ĐOÁN DỰA TRÊN BIỂU HIỆN LÂM SÀNG

Chẩn đoán thường dựa vào các biểu hiện lâm sàng và vị trí thương tổ trên da.

MÔ BỆNH HỌC

Trong trường hợp không rõ, mô bệnh học có thể được thực hiện để chẩn đoán xác định. Các biến thể mô bệnh học khác nhau được quan sát tùy theo giai đoạn của bệnh:

  • Trong giai đoạn cấp tính, có hiện tượng phù gian bào nhẹ, các tế bào sừng còn nhân khu trú, và thâm nhiễm bạch cầu lympho.
  • Trong giai đoạn bán cấp, tế bào thượng bì tăng sinh và có tế bào nấm men ở lớp sừng.
  • Trong giai đoạn mạn tính, tế bào thượng bì tăng sinh nhiều hơn và giảm hiện tượng phù gian bào, cùng với giãn mạch máu ở trung bì nông.

XÉT NGHIỆM THÊM

  • Nuôi cấy nấm: Xác định số lượng nấm Malassezia có thể giúp xác định bệnh viêm da dầu.
  • Xét nghiệm HIV: Trong các trường hợp nghi ngờ, việc xét nghiệm HIV có thể được thực hiện để loại trừ hoặc xác định nguyên nhân gốc của tình trạng viêm da dầu.

CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

Viêm da dầu ở trẻ em và người lớn đều có những biểu hiện và tổn thương đặc trưng, nhưng cũng có những bệnh lý khác cần được phân biệt:

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

  • Viêm da cơ địa: Có thể bị nhầm lẫn với thương tổn dát đỏ vùng mặt, tuy nhiên, không phản ứng với thuốc nấm tại chỗ. Các triệu chứng thường bao gồm ngứa nhiều và khó chịu.
  • Viêm da tã lót: Có thể gây nhầm lẫn với viêm da dầu ở vùng bẹn, hậu môn, nhưng có thể cải thiện khi giữ cho da khô thoáng và sử dụng các loại thuốc giảm viêm.
  • Vảy nến: Cũng gây nhầm lẫn với viêm da dầu, nhưng thường đi kèm với tổn thương móng và khớp.
  • Nấm da đầu: Thường kèm theo rụng tóc do nấm, xác định bằng xét nghiệm nấm.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

  • Lang ben: Lan rộng ra mọi vị trí trên da và có thể lây lan cho người khác.
  • Viêm da do Demodex: Thường phân bố ở vùng mặt, xác định bằng xét nghiệm demodex.
  • Lupus ban đỏ hệ thống và kinh hình đĩa: Có thể kèm theo triệu chứng toàn thân và xác định bằng xét nghiệm kháng thể.
  • Viêm da tiếp xúc dị ứng: Cần xác định tác nhân gây dị ứng và điều trị thuốc chống viêm, chống dị ứng.
  • Vảy phấn hồng Gilbert: Có tính chất đối xứng và tự thoái lui sau một thời gian.
  • Giang mai: Có tiền sử quan hệ tình dục không an toàn, xác định bằng xét nghiệm giang mai.

CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ VIÊM DA DẦU

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng mà khác nhau về độ tuổi, vị trí của tổn thương. Ngoài ra, cần xác định các yếu tố nguy cơ gây bùng phát hoặc làm nặng bệnh và loại bỏ chúng.

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

Viêm da dầu ở trẻ em thường cần phải điều trị đúng cách để giảm triệu chứng và nguy cơ tái phát. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho viêm da dầu ở các vùng khác nhau trên cơ thể của trẻ em:

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Ưu tiên sử dụng kem dưỡng ẩm và dầu gội thông thường để làm mềm và loại bỏ tổn thương. Nếu không đáp ứng, tiến hành điều trị tiếp theo.
  • Sử dụng corticoid loại yếu hoặc dầu gội chứa ketoconazol để điều trị nấm. Ví dụ: clobetasol butyrate 0,05% hoặc hydrocortison 1% bôi 1 lần/ngày trong vòng 7 ngày. Dầu gội hoặc kem ketoconazol 2% dùng 2 lần/tuần trong 2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT VÀ THÂN MÌNH

  • Sử dụng corticoid loại yếu bôi 1 lần/ngày trong vòng 5-7 ngày.
  • Sử dụng kem ketoconazol 2% bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở VÙNG KẼ

  • Sử dụng kem ketoconazol 2% hoặc các thuốc nhóm azole khác bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.
  • Cũng có thể sử dụng kẽm oxid hoặc các chế phẩm chiết xuất từ than đá.
  • Nếu triệu chứng không cải thiện sau 1 tuần sử dụng corticoid hoặc sau 2 tuần sử dụng thuốc chống nấm, cần xác định lại chẩn đoán và điều trị lại theo từng đợt.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Viêm da dầu ở người lớn đòi hỏi một phác đồ điều trị phù hợp để cải thiện triệu chứng và ngăn chặn tái phát. Quá trình điều trị được chia thành hai giai đoạn: Giai đoạn tấn công để kiểm soát triệu chứng và Giai đoạn duy trì để dự phòng tái phát.

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng ketoconazol 2%, selenium sulphid 2,5%, ciclopirox 1% 2-3 lần/tuần trong vài tuần hoặc cho đến khi tổn thương sạch. Nếu có ngứa hoặc viêm tại tổn thương, sử dụng corticoid loại mạnh mỗi ngày 1 lần x 2-4 tuần.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng dầu gội ketoconazol 2% hoặc ciclopirox 1% 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại yếu, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần. Ở vùng râu, sử dụng dầu gội chống nấm hằng ngày đến khi tổn thương sạch, sau đó duy trì 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở THÂN MÌNH VÀ VÙNG KẼ

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại trung bình, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày cho đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần.

TRƯỜNG HỢP KHÔNG ĐÁP ỨNG ĐIỀU TRỊ HOẶC TỔN THƯƠNG LAN TỎA

Cần sử dụng các thuốc uống đường toàn thân: Ưu tiên sử dụng Itraconazol 200mg/ngày trong 7 ngày, sau đó duy trì 200mg/ngày trong 2 ngày/tháng trong 3 tháng. Có thể thay thế bằng terbinafin, fluconazol. Một số trường hợp có thể sử dụng vitamin A acid liều 2,5-5mg/ngày trong 3-5 tháng. Ánh sáng trị liệu cũng có thể hữu ích trong điều trị viêm da dầu.

Việc tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ cũng như theo dõi sát sao tình trạng của bệnh nhân là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của điều trị.

Viêm da dầu là một trong những bệnh lý phổ biến nhưng cần được điều trị một cách đúng cách và kịp thời theo hướng dẫn của các chuyên gia y tế. Thời gian điều trị có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và ảnh hưởng của yếu tố thời tiết, khí hậu.

Nếu có dấu hiệu của viêm da dầu, quan trọng là nên tìm đến các cơ sở y tế như trung tâm da liễu hoặc phòng khám đa khoa để được khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc phương pháp chữa bệnh không được xác minh về hiệu quả, vì những phương pháp này có thể gây tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến da. Mặc dù có nhiều thông tin quảng cáo, nhưng việc chọn lựa phương pháp điều trị nên dựa trên tư vấn của các chuyên gia y tế có kinh nghiệm và đào tạo.