Ung thư da đầu, một loại ung thư da đặc biệt, xuất hiện khi có sự phát triển không kiểm soát của tế bào ác tính trên vùng da từ cổ lên đầu. Mặc dù không phổ biến, nhưng đây là một bệnh lý nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn có đầy đủ kiến thức về căn bệnh ung thư da đầu, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa bệnh.
UNG THƯ DA ĐẦU LÀ BỆNH GÌ?
Ung thư da đầu là một dạng ung thư da, mặc dù không phổ biến nhưng đây không phải là một bệnh lý hiếm. Thường xuất hiện trên vùng da đầu, nó có khả năng phát triển và lan tỏa nhanh chóng, có thể di căn đến não, tăng nguy cơ nguy hiểm đến tính mạng.
Về mặt nguy hiểm, ung thư da đầu được coi là một trong những loại ung thư có tốc độ phát triển nhanh, có khả năng di căn cao, đặc biệt là đối với những khối u ác tính trên da đầu. Tình trạng này đã được chứng minh là có tỷ lệ tử vong cao hơn so với các loại khối u ác tính khác trên cơ thể.
Có 4 giai đoạn tiến triển của ung thư da đầu, cụ thể là:
- Giai đoạn 1: khối u xuất hiện nhưng vẫn còn nhỏ, khoảng dưới hoặc bằng 2cm và chưa xâm lấn sang khu vực lân cận;
- Giai đoạn 2: khối u lớn dần nhưng chưa vượt quá 5cm. Cũng có trường hợp u nhỏ hơn (khoảng 2cm) có thâm bì và giai đoạn này khối u chưa có dấu hiệu di căn;
- Giai đoạn 3: khối u phát triển lên 5cm hoặc kích thước nhỏ hơn nhưng đã bị thâm nhiễm trung bì, hay khối u có kích cỡ bất kỳ nhưng kèm theo đó là di căn hạch;
- Giai đoạn 4: khối u di căn, xâm lấn sang các hạch, những vùng da và cơ quan khác như xương, sụn,…
NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN UNG THƯ DA ĐẦU
Nguyên nhân chính gây ra ung thư da đầu là do tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời. Tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời làm biến đổi ADN của các tế bào da đầu, khiến chúng nhanh chóng phân chia một cách vô tổ chức, tạo thành khối tế bào ung thư trên da đầu.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư da đầu, bao gồm:
- Sử dụng hóa chất làm tóc quá nhiều: Thành phần chất hóa học độc hại có trong thuốc nhuộm hoặc tẩy khi tiếp xúc nhiều với da đầu trong thời gian dài sẽ gây hại vùng da đầu, thậm chí hình thành các khối u ác tính.
- Di truyền: Những người có người thân mắc hội chứng Torres, hội chứng tế bào đáy dạng nơ-vi, bệnh xơ da nhiễm sắc, hội chứng Gardner… cũng có thể bị ung thư vùng da đầu.
- Da đầu nhạy cảm với ánh nắng mặt trời: Những người có làn da trắng, tóc vàng, sẹo, hoặc nếp nhăn trên da đầu có nguy cơ mắc ung thư da đầu cao hơn.
- Lối sống: Những người thường xuyên làm việc ngoài trời, chơi thể thao dưới nắng, hoặc đi du lịch biển có nguy cơ mắc ung thư da đầu cao hơn.
TRIỆU CHỨNG CỦA UNG THƯ DA ĐẦU
Ung thư da đầu thường có những dấu hiệu và triệu chứng sau:
UNG THƯ TẾ BÀO ĐÁY
- Da đầu xuất hiện đốm màu đỏ, hồng hoặc nâu giống nốt ruồi, bề mặt bằng phẳng hoặc lõm ở phần giữa hoặc nổi lên. Các đốm đôi khi sáng bóng hoặc sần sùi thô ráp.
- Bề mặt đốm dễ chảy máu dù chỉ va chạm nhẹ.
- Nhìn thấy được mạch máu không đều khi đốm phát triển lớn hơn.
UNG THƯ TẾ BÀO VẢY
Da đầu xuất hiện nốt cứng hoặc các mảng màu hồng, màu đỏ. Bề mặt các nốt sần sùi, có vảy, bong tróc. Người bệnh sẽ cảm thấy da đầu ngứa ngáy, đôi khi chảy máu bất thường mà không rõ nguyên do.
UNG THƯ HẮC TỐ
- Da đầu xuất hiện vết đốm hoặc vết sưng màu nâu hoặc màu đen như nốt ruồi khiến người bệnh chủ quan, nghĩ đơn giản là mọc nốt ruồi.
- Đường viền quanh đốm hoặc nốt có màu sắc không đều, sẫm màu hơn.
- Các đốm hoặc nốt có sự thay đổi về kích thước và màu sắc.
- Người bệnh bị ngứa hoặc chảy máu theo thời gian.
PHƯƠNG PHÁP XÉT NGHIỆM VÀ CHẨN ĐOÁN UNG THƯ DA ĐẦU
THĂM KHÁM LÂM SÀNG
Thông thường, khi chẩn đoán, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng để quan sát vị trí tổn thương ở trên vùng da đầu. Đồng thời, có thể hỏi thêm một số vấn đề về tiền sử bản thân và gia đình nhằm đưa ra kết luận sơ bộ về tình trạng của người bệnh.
CHỤP X-QUANG
Chụp X-quang là phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ phát hiện và đánh giá mức độ xâm lấn của khối u ung thư da đầu. Phương pháp này có thể được sử dụng để đánh giá xem khối u có xâm lấn vào xương sọ hay các mô khác hay không.
SINH THIẾT
Sinh thiết là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất để xác định loại ung thư da đầu, tình trạng và giai đoạn bệnh cụ thể. Bác sĩ sẽ tiến hành lấy một mẫu nhỏ của vùng da đầu đang nghi ngờ mắc ung thư để thực hành sinh thiết dưới kính hiển vi.
ĐIỀU TRỊ UNG THƯ DA ĐẦU
Phương pháp điều trị ung thư da đầu phụ thuộc vào giai đoạn và mức độ tiến triển của bệnh. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
PHẪU THUẬT
Đây là phương pháp phổ biến nhất để điều trị ung thư da đầu. Phẫu thuật có thể được thực hiện để loại bỏ khối u hoặc toàn bộ da đầu.
HÓA TRỊ
Hóa trị sử dụng các loại thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Hóa trị có thể được sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
XẠ TRỊ
Xạ trị sử dụng các tia bức xạ để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị có thể được sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
LIỆU PHÁP MIỄN DỊCH
Liệu pháp miễn dịch sử dụng hệ thống miễn dịch của cơ thể để chống lại tế bào ung thư. Liệu pháp miễn dịch có thể được sử dụng như một phương pháp điều trị độc lập hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác.
PHÒNG NGỪA UNG THƯ DA ĐẦU
Cách tốt nhất để phòng ngừa ung thư da đầu là hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Khi ra ngoài trời, cần che chắn da đầu bằng mũ, nón, khẩu trang và kính râm. Ngoài ra, cần sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF 30 trở lên và thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc khi ra nhiều mồ hôi.
Một số biện pháp khác giúp phòng ngừa ung thư da đầu bao gồm:
- Kiểm tra da đầu thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
- Thăm khám bác sĩ da liễu định kỳ để kiểm tra sức khỏe da.
- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc, béo phì và uống nhiều rượu bia.
Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên da đầu, cần đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
