Đậu Hà Lan, một thành viên quen thuộc trong thực đơn gia đình, mang đến nhiều lợi ích dinh dưỡng nhưng có lẽ bạn chưa tận dụng hết. Đồng thời, việc ăn đậu Hà Lan cũng đòi hỏi sự chú ý đặc biệt đối với một số điểm quan trọng. Dưới đây là bài viết sẽ điểm qua chi tiết những lợi ích của đậu Hà Lan và những điều cần lưu ý khi thưởng thức loại thực phẩm này.
NGUỒN GỐC VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐẬU HÀ LAN
Đậu Hà Lan xuất hiện từ rất lâu nhưng người ta vẫn chưa tìm hiểu nguồn gốc thực sự của loại đậu này như thế nào. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học dựa vào sự phân bố gen của chúng đưa ra kết luận rằng: đậu Hà Lan có nguồn gốc từ vùng Cận Đông và các khu vực Địa Trung Hải.
Tại Ai Cập, người ta tìm thấy đậu Hà Lan có thể đã có từ niên đại 4800 – 4400 TCN ở khu vực đồng bằng sông Nile và khoảng từ 3800 – 3600 TCN ở Thượng Ai Cập.
Ngoài ra, hạt đậu này cũng xuất hiện ở Georgia vào thiên niên kỷ thứ 5 trước Công nguyên, ở Afghanistan vào 2000 năm trước Công nguyên, trong thời kì của nền văn minh Harappa (xung quanh Pakistan ngày nay) và miền Tây, miền Bắc Ấn Độ vào những năm 2250 – 1750 trước Công nguyên.
Vào nửa sau của thiên niên kỷ thứ 2 trước Công nguyên, đậu Hà Lan đã xuất hiện ở lưu vực sông Hằng và miền nam Ấn Độ.
Ngày nay, cây đậu Hà Lan có thể được trồng ở nhiều nơi trên toàn thế giới nhưng mang lại năng suất cao và tốc độ sinh trưởng tốt chỉ ở những khu vực khí hậu ẩm, có nhiệt độ từ 18 – 20 độ C. Với những nơi có nhiệt độ trên 25 độ C và dưới 12 độ C thì sẽ làm cho cây đậu sinh trưởng chậm, thậm chí bị tàn lụi nhanh ở 35 độ C.
TÁC DỤNG CỦA ĐẬU HÀ LAN ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
GIÚP GIẢM CÂN
Đậu Hà Lan không chỉ là một nguồn dưỡng chất giàu có mà còn giúp trong quá trình giảm cân. Với lượng calo thấp, đậu Hà Lan là một lựa chọn tốt cho những người đang theo đuổi chế độ giảm cân. Hàm lượng chất xơ trong đậu giúp giữ cho dạ dày no trong thời gian dài, làm chậm quá trình tiêu hóa, từ đó giảm cảm giác đói và ngăn chặn việc ăn liên tục, giúp duy trì chế độ ăn nhẹ.
NGĂN NGỪA UNG THƯ DẠ DÀY
Đậu Hà Lan được biết đến với chứa phytonutrient coumestrol, một hợp chất có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư dạ dày. Coumestrol đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng chống oxy hóa và có tác động kháng vi khuẩn, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi các tác nhân gây ung thư và các vấn đề sức khỏe liên quan đến dạ dày. Điều này làm cho đậu Hà Lan trở thành một phần quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư dạ dày.
NGĂN NGỪA THIẾU MÁU
Trong đậu Hà Lan có chứa hàm lượng Folate rất cao. Folate là vitamin B9, một dạng vitamin cần thiết cho quá trình tạo và duy trì tăng trưởng của mọi tế bào. Chuyên gia nghiên cứu đã chỉ ra rằng cả trẻ em và người lớn đều cần Folate để đảm bảo lượng hồng cầu, từ đó ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.
CẢI THIỆN TÌNH TRẠNG RỐI LOẠN KINH NGUYỆT
Đậu Hà Lan có chứa lượng chất xơ đáng kể, đặc biệt là chất xơ hòa tan, giúp giảm bớt tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ. Việc tiêu thụ đậu Hà Lan trong thời kỳ kinh nguyệt có thể giúp giảm chuột rút và đau bụng, tạo ra một cảm giác thoải mái hơn trong quá trình chu kỳ kinh nguyệt. Điều này là kết quả của tác động của chất xơ làm giảm cảm giác đau và giữ cho quá trình tiêu hóa diễn ra mượt mà hơn.
TĂNG CƯỜNG SỨC KHỎE TIM MẠCH
Đậu Hà Lan có hàm lượng cholesterol thấp và chứa nhiều kali, hai yếu tố quan trọng đối với sức khỏe tim mạch. Cholesterol thấp giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch, trong khi kali giúp kiểm soát huyết áp và duy trì nhịp tim ổn định. Việc thường xuyên tiêu thụ đậu Hà Lan có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của hệ tim mạch.
CÂN BẰNG HUYẾT ÁP
Đậu Hà Lan chứa hàm lượng kali cao, một khoáng chất quan trọng có thể giúp duy trì cân bằng huyết áp. Kali đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh nước và khoáng chất trong cơ thể, giúp kiểm soát áp lực máu. Việc duy trì huyết áp ổn định thông qua việc tiêu thụ đậu Hà Lan có thể giúp giảm nguy cơ các vấn đề liên quan đến huyết áp không ổn định.
TĂNG CƯỜNG NĂNG LƯỢNG
Đậu Hà Lan là một nguồn vitamin B phong phú, đặc biệt là vitamin B6, B9 (Folate), và B3 (Niacin), chúng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường chuyển hóa carbohydrate. Carbohydrate là một trong những nguồn chính cung cấp năng lượng cho cơ thể. Bằng cách hỗ trợ quá trình chuyển hóa này, đậu Hà Lan giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể một cách hiệu quả và duy trì sự tỉnh táo. Đồng thời, việc ngăn chặn lưu trữ chất béo không cần thiết cũng giúp duy trì mức năng lượng tự nhiên và khỏe mạnh.
TỐT CHO HỆ TIÊU HÓA
Đậu Hà Lan là nguồn chất xơ đáng kể, đặc biệt là chất xơ hòa tan, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe hệ tiêu hóa. Chất xơ trở thành nguồn thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột, giúp kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn có hại. Sự tương tác tích cực này không chỉ hỗ trợ quá trình tiêu hóa mượt mà mà còn giúp ngăn chặn một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, như hội chứng ruột kích thích, viêm ruột, và nguy cơ mắc ung thư ruột kết. Điều này làm cho đậu Hà Lan trở thành một phần quan trọng của chế độ ăn lành mạnh cho hệ tiêu hóa.
CÁC MÓN ĂN HẤP DẪN TỪ ĐẬU HÀ LAN
Cháo sườn đậu Hà Lan cho bé: Món cháo này không chỉ có màu xanh đẹp mắt mà còn có vị ngọt thơm từ xương hầm và vị bùi của đậu Hà Lan, rất dinh dưỡng cho trẻ nhỏ.
- Cơm tôm đậu Hà Lan: Với vài thao tác đơn giản, bạn có thể làm món cơm tôm đậu Hà Lan ngon ngất ngây, thịt tôm dai dai kết hợp với đậu Hà Lan bùi ngọt.
- Mứt đậu Hà Lan: Món mứt ngon, ngọt bùi và giòn giòn từ đậu Hà Lan sẽ là một lựa chọn thú vị cho mọi gia đình.
- Súp đậu Hà Lan: Có thể làm súp lỏng hoặc súp đặc, với màu xanh đặc trưng của đậu Hà Lan, kết hợp với nước xương hầm, tạo nên một món súp bổ dưỡng.
- Cơm chiên Dương Châu: Món cơm chiên này kết hợp nhiều nguyên liệu như tôm tươi, thịt xông khói, trứng, cà rốt và đậu Hà Lan, tạo nên hương vị hấp dẫn.
Những món này không chỉ ngon miệng mà còn rất bổ dưỡng với sự đa dạng về chất dinh dưỡng từ đậu Hà Lan.
CÁC LƯU Ý KHI ĂN ĐẬU HÀ LAN
Mặc dù đậu Hà Lan mang lại nhiều lợi ích dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe, nhưng việc lạm dụng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ đáng chú ý. Dưới đây là một số lưu ý cần xem xét:
- Đậu Hà Lan chứa một số chất kháng dinh dưỡng như axit phytic và lectins. Những chất này có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ của các khoáng chất như sắt, canxi, kẽm và magie trong cơ thể, đặc biệt là khi tiêu thụ lượng lớn.
- Các lectins trong đậu Hà Lan có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa, như đầy hơi và khí độc. Đối với những người có dạ dày nhạy cảm hoặc vấn đề về tiêu hóa, việc sử dụng đậu Hà Lan nên được thực hiện một cách hợp lý.
- Mặc dù chất xơ có trong đậu Hà Lan có lợi cho hệ tiêu hóa, nhưng việc tiêu thụ lượng lớn có thể gây ra tình trạng đầy bụng và khó chịu, đặc biệt là đối với những người không quen với chế độ ăn giàu chất xơ.
- Những người có tiền sử dị ứng hoặc quá mẫn cảm đối với đậu nên hạn chế sử dụng và theo dõi các triệu chứng.
Tuy nhiên, những lưu ý này không có nghĩa là bạn phải loại bỏ đậu Hà Lan khỏi chế độ ăn của mình, mà là để bạn tiêu thụ một cách có hiểu biết và cân nhắc, đặc biệt là nếu bạn có những vấn đề sức khỏe cụ thể.
Trên đây là một số công dụng của đậu Hà Lan có thể bạn chưa biết. Đậu Hà Lan chứa nhiều dinh dưỡng nhưng không vì thế mà lạm dụng nó, hãy sử dụng đúng cách và hợp lý để mang lại lợi ích tốt nhất nhé!
