Top 2 biểu hiện men gan cao

XƠ GAN LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

XƠ GAN LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 1

Trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc bệnh gan ở Việt Nam, đặc biệt là bệnh xơ gan, đang gia tăng đáng kể. Việc phát hiện sớm bệnh xơ gan cung cấp cơ hội hồi phục, nhưng ở giai đoạn nặng, khả năng này giảm đi đáng kể. Vì vậy, người dân cần có kiến thức đầy đủ về bệnh xơ gan, nắm rõ nguy cơ mắc bệnh, để áp dụng biện pháp phòng tránh, thực hiện kiểm tra định kỳ, và nếu mắc bệnh, tìm kiếm điều trị kịp thời và hiệu quả.

XƠ GAN LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 3

XƠ GAN LÀ GÌ?

Xơ gan là một bệnh gan mạn tính, trong đó các mô sẹo thay thế dần các mô gan khỏe mạnh. Tình trạng này khiến gan bị tổn thương và suy giảm chức năng, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

TRIỆU CHỨNG CỦA XƠ GAN

Ở giai đoạn đầu, xơ gan thường không có triệu chứng. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:

  • Mệt mỏi, suy nhược
  • Buồn nôn, chán ăn
  • Sụt cân
  • Vàng da, vàng mắt
  • Đau bụng
  • Tích tụ dịch trong ổ bụng (cổ trướng)
  • Chảy máu cam, chảy máu răng
  • Tăng áp lực tĩnh mạch cửa (tức là áp lực máu trong tĩnh mạch cửa – tĩnh mạch dẫn máu từ ruột về gan – tăng cao)
  • Biến chứng não do gan (hepatic encephalopathy)

NGUYÊN NHÂN GÂY XƠ GAN

Có nhiều nguyên nhân gây xơ gan, bao gồm:

VIÊM GAN VIRUS

Viêm gan virus B, C, D và E là những nguyên nhân phổ biến nhất gây xơ gan.

NGHIỆN RƯỢU

Uống quá nhiều rượu trong thời gian dài có thể dẫn đến xơ gan.

GAN NHIỄM MỠ

Gan nhiễm mỡ không do rượu là một tình trạng thường gặp ở người thừa cân, béo phì. Nếu không được điều trị, gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến xơ gan.

CÁC BỆNH TỰ MIỄN

Một số bệnh tự miễn như viêm gan tự miễn, xơ gan nguyên phát do thoái hóa gan có thể gây xơ gan.

MỘT SỐ BỆNH LÝ KHÁC

Một số bệnh lý khác như xơ gan do tắc mật, bệnh Wilson, bệnh hemochromatosis cũng có thể gây xơ gan.

PHÂN LOẠI BỆNH XƠ GAN

Dựa vào đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hình ảnh học, xơ gan được phân loại thành hai giai đoạn chính:

XƠ GAN CÒN BÙ

Xơ gan còn bù là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, khi gan đã bị tổn thương nhưng vẫn có thể thực hiện được các chức năng quan trọng của nó. Giai đoạn này thường không có triệu chứng hoặc chỉ có các triệu chứng rất mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như mệt mỏi, chán ăn, giảm cân, đau hạ sườn phải…

Ở giai đoạn này, việc phát hiện, điều trị sớm để loại bỏ nguyên nhân gây xơ gan là rất quan trọng để làm chậm tiến triển bệnh và phục hồi chức năng gan.

XƠ GAN MẤT BÙ

Xơ gan mất bù là giai đoạn sau của xơ gan, khi gan bị tổn thương lan tỏa, xơ hóa chiếm phần lớn và không còn khả năng thực hiện các chức năng. Giai đoạn này thường có các triệu chứng rõ rệt hơn nhiều so với xơ gan còn bù.

XƠ GAN LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 5

BIẾN CHỨNG CỦA XƠ GAN

  • Bệnh não gan: Khi gan bị tổn thương nặng, gan bị mất chức năng hoạt động, đặc biệt là chức năng đào thải độc tố khỏi cơ thể. Khi đó, các độc tố sẽ đi vào trong máu, di chuyển đến não theo đường máu, tích tụ tại não và gây ra bệnh não – gan. Triệu chứng điển hình của bệnh não – gan là rối loạn tri giác, không minh mẫn, hôn mê gan và có thể tử vong rất nhanh.
  • Ung thư gan: Bệnh xơ gan ở tình trạng nặng có nguy cơ cao phát triển ung thư gan, đặc biệt nếu xơ gan do viêm gan virus B, viêm gan virus C, viêm gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc bệnh rối loạn chuyển hóa sắt. Do đó, người có nguy cơ hoặc đã mắc bệnh sơ gan cần thăm khám thường xuyên, định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh.
  • Giãn tĩnh mạch thực quản và xuất huyết do giãn vỡ tĩnh mạch: Khi dòng máu chảy qua gan bị tắc nghẽn bởi các sẹo xơ, máu sẽ trào ngược lên các tĩnh mạch ở thực quản và dạ dày gây giãn tĩnh mạch thực quản, nguy cơ vỡ tĩnh mạch gây chảy máu nghiêm trọng (được gọi là xuất huyết do giãn vỡ tĩnh mạch).
  • Dịch cổ trướng: Cổ trướng là tình trạng tích tụ chất lỏng trong ổ bụng của người bệnh xơ gan. Cổ trướng cũng có thể khiến người bệnh cảm thấy khó thở hoặc đầy tức bụng. Để điều trị cổ trướng bác sĩ thường sẽ kê đơn các loại thuốc gọi là thuốc lợi tiểu, giúp cơ thể bài tiết bớt chất lỏng dư thừa. Ngoài ra, người mắc bệnh cổ trướng cũng được khuyến nghị giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hằng ngày.
  • Nhiễm trùng dịch cổ trướng: Nhiễm trùng dịch cổ trướng là tình trạng nhiễm trùng các chất lỏng tích tụ trong ổ bụng của người bệnh xơ gan. Triệu chứng phổ biến nhất của nhiễm trùng dịch cổ trướng bao gồm sốt, đau bụng, lú lẫn. Tuy nhiên, không phải lúc nào bệnh nhiễm trùng này cũng có các triệu chứng rõ rệt, do đó người bệnh cần thăm khám sức khỏe thường xuyên để kịp thời phát hiện bệnh.
  • Hội chứng gan thận: Khi mắc bệnh xơ gan, các sẹo xơ ở gan sẽ làm gián đoạn một phần dòng máu đến thận, dẫn đến suy thận. Biểu hiện của biến chứng này là người bệnh sẽ đi tiểu ít dần, thậm chí không thể đi tiểu được nữa. Đây là biến chứng rất nguy hiểm có thể dẫn tới tử vong.
  • Các biến chứng về phổi và tim: Xơ gan và các vấn đề liên quan mà nó gây ra với hệ tuần hoàn có thể dẫn đến một số vấn đề với phổi và tim. Khi các cơ quan này bị ảnh hưởng, người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, mệt mỏi, sút cân và xuất hiện nhiều triệu chứng bất thường khác.
  • Các bất thường về máu: Hạ natri máu, rối loạn đông máu…là những bất thường mà người mắc bệnh xơ gan thường gặp phải, ảnh hưởng rất lớn đến quá trình điều trị và sức khỏe của người bệnh.

PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN XƠ GAN

Không có xét nghiệm nào có thể chẩn đoán chắc chắn xơ gan. Tuy nhiên, bác sĩ có thể sử dụng một số xét nghiệm và kiểm tra để xác định khả năng mắc bệnh và xác định mức độ tổn thương gan.

KHÁM THỂ CHẤT

Bác sĩ sẽ tìm kiếm các dấu hiệu và triệu chứng của xơ gan, chẳng hạn như:

  • Vàng da hoặc lòng trắng mắt vàng
  • Mạch máu mạng nhện trên da
  • Vết thâm trên da
  • Lòng bàn tay đỏ
  • Sưng đau ở bụng

XÉT NGHIỆM MÁU

Xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ phát hiện các dấu hiệu của tổn thương gan, chẳng hạn như:

  • Tăng nồng độ men gan (ALT, AST)
  • Giảm nồng độ albumin
  • Tăng nồng độ bilirubin
  • Tăng nồng độ gamma-glutamyl transferase (GGT)

XÉT NGHIỆM HÌNH ẢNH

Xét nghiệm hình ảnh có thể giúp bác sĩ nhìn thấy gan và xác định mức độ tổn thương. Các xét nghiệm hình ảnh có thể được sử dụng bao gồm:

  • Siêu âm gan
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT) gan
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) gan

SINH THIẾT GAN

Sinh thiết gan là một thủ thuật trong đó bác sĩ lấy một mẫu mô nhỏ từ gan để kiểm tra dưới kính hiển vi. Sinh thiết gan có thể giúp xác định chẩn đoán xơ gan, xác định mức độ tổn thương gan và chẩn đoán ung thư gan.

Tùy thuộc vào các triệu chứng và kết quả xét nghiệm, bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều xét nghiệm trên để chẩn đoán xơ gan.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH XƠ GAN

ĐIỀU TRỊ NGUYÊN NHÂN CƠ BẢN GÂY XƠ GAN

  • Sử dụng thuốc để kiểm soát viêm gan siêu vi
  • Cai rượu
  • Giảm cân
  • Sử dụng thuốc kiểm soát các nguyên nhân và triệu chứng khác của xơ gan

ĐIỀU TRỊ CÁC BIẾN CHỨNG CỦA XƠ GAN

  • Cổ trướng và phù
  • Tăng áp tĩnh mạch cửa
  • Nhiễm trùng
  • Bệnh não gan

PHẪU THUẬT GHÉP GAN

Phẫu thuật ghép gan là lựa chọn điều trị duy nhất cho những trường hợp xơ gan tiến triển khiến gan mất khả năng hoạt động.

Ghép gan là một cuộc phẫu thuật lớn, phức tạp và có thể gây ra nhiều biến chứng.

Chỉ những người bệnh đáp ứng các tiêu chí nhất định mới được chỉ định ghép gan.

CÁCH PHÒNG NGỪA XƠ GAN

Để phòng ngừa xơ gan, cần thực hiện các biện pháp sau:

  • Tiêm phòng viêm gan B và C: Vắc-xin viêm gan B và C có thể giúp ngăn ngừa nhiễm virus này.
  • Kiểm soát cân nặng: Giảm cân nếu bị thừa cân hoặc béo phì có thể giúp giảm nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
  • Không uống rượu quá nhiều: Uống nhiều rượu có thể gây tổn thương gan và dẫn đến xơ gan.
  • Tuân thủ điều trị nếu mắc bệnh gan:Nếu mắc bệnh gan, cần tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ để ngăn ngừa bệnh tiến triển.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của xơ gan, hãy đi khám bác sĩ ngay.

Bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 2: Những điều bạn nên biết

Bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 2: Những điều bạn nên biết 7

Gan nhiễm mỡ cấp độ 2 là giai đoạn trung bình, là “cầu nối” chuyển tiếp giữa mức độ gan nhiễm mỡ nhẹ (độ 1) và mức độ nghiêm trọng (cấp độ 3). Lượng mỡ tích tụ trong gan lúc này có thể chiếm tới 20% khối lượng gan cùng với tình trạng nhiều chức năng gan bị suy giảm nặng hơn.

Bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 2: Những điều bạn nên biết 9

Gan nhiễm mỡ độ 2 là gì?

Gan nhiễm mỡ độ 2 là tình trạng mỡ tích tụ trong gan chiếm từ 10-25% trọng lượng gan. Đây là giai đoạn trung bình của bệnh gan nhiễm mỡ, sau độ 1 và trước độ 3.

Nguyên nhân gan nhiễm mỡ độ 2

Gan nhiễm mỡ độ 2 thường do các nguyên nhân sau:

  • Thừa cân, béo phì: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra gan nhiễm mỡ. Khi cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ thừa, lượng mỡ này sẽ di chuyển đến các cơ quan khác, trong đó có gan.
  • Uống nhiều rượu bia: Rượu bia là một trong những nguyên nhân chính gây ra gan nhiễm mỡ. Khi uống rượu bia, gan sẽ phải làm việc nhiều hơn để chuyển hóa các chất độc hại trong rượu. Điều này khiến gan bị tổn thương và tích tụ mỡ.
  • Tiểu đường: Người bị tiểu đường có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ cao hơn người bình thường. Khi lượng đường trong máu cao, gan sẽ phải sản xuất nhiều insulin hơn để chuyển hóa đường. Điều này khiến gan bị tổn thương và tích tụ mỡ.
  • Lười vận động: Lười vận động khiến cơ thể tích tụ nhiều mỡ thừa, từ đó làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
  • Một số nguyên nhân khác như: viêm gan C, thuốc điều trị,…

Dấu hiệu giai đoạn 2 của bệnh gan nhiễm mỡ

Một số dấu hiệu gan nhiễm mỡ cấp độ 2 thường gặp:

  • Đau tức hạ sườn bên phải: Đau bụng kèm theo tức vùng hạ sườn phải là triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ. Khi đó, các dịch có thể tích tụ ở bụng khiến bạn cảm thấy dễ đau bụng.
  • Mỡ máu cao: Mỡ máu cao thường sẽ đi kèm với tình trạng gan nhiễm mỡ. Nguyên nhân là do gan tự sản xuất cholesterol và đẩy chúng vào máu. Khi dùng thực phẩm nhiều chất béo bão hòa và được chuyển hóa, gan sẽ giải phóng thêm nhiều chất béo trong cơ thể và làm gia tăng cholesterol. Vì vậy, mỡ máu và gan nhiễm mỡ có một mối quan hệ đặc biệt với nhau.
  • Vàng da, vàng mắt: Đây là triệu chứng không quá điển hình. Đây không chỉ là triệu chứng gan nhiễm mỡ mà còn là biểu hiện của nhiều bệnh khác. Do đó, nếu xuất hiện tình trạng này, bệnh nhân nên đi kiểm tra sức khỏe của mình.
  • Kích thước lá gan to, ấn vào thấy đau: Khi bị nhiễm mỡ, kích thước của gan sẽ to hơn và có thể sờ thấy được.

Cách chẩn đoán gan nhiễm mỡ cấp độ 2

Bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 2: Những điều bạn nên biết 11

Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ cấp độ 2, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Xét nghiệm máu

Xác định men gan: Một số chỉ số như AST (Aspartate aminotransferase), ALT (Alanine aminotransferase), và GGT (Gamma-glutamyl transferase) có thể tăng cao khi gan bị tổn thương.

Kiểm tra cholesterol và triglyceride: Nếu có tăng cao, có thể là dấu hiệu của gan nhiễm mỡ.

Xét nghiệm hình ảnh

Siêu âm gan: Hình ảnh siêu âm có thể chỉ ra sự tích tụ chất béo trong gan.

CT scan hoặc MRI gan: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về tình trạng gan và giúp loại trừ các nguyên nhân khác.

Biopsy gan (nếu cần)

Nếu kết quả của các xét nghiệm không đủ rõ ràng, bác sĩ có thể thực hiện biopxy gan để lấy mẫu tế bào gan để kiểm tra chi tiết hơn.

Cách điều trị gan nhiễm mỡ độ 2

Để điều trị gan nhiễm mỡ độ 2, phương pháp kết hợp giữa việc điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống cùng sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ là quan trọng. Dưới đây là cách tiếp cận một cách tổng thể và dễ hiểu:

Sử dụng thuốc trị gan nhiễm mỡ

Các loại thuốc như điều trị rối loạn chuyển hóa lipoprotein và vitamin E liều cao có thể được kê đơn để hỗ trợ điều trị.

Thuốc có khả năng tăng cường dưỡng chất, thải độc gan, và phục hồi tế bào gan tổn thương.

Chế độ ăn uống khoa học

Kiêng bia rượu: Loại bỏ đồ uống có cồn để ngăn chặn xơ hóa tế bào gan và giảm nguy cơ suy gan, ung thư gan.

Giảm lượng carbohydrate: Hạn chế tinh bột và đường để kiểm soát đường huyết và giảm tình trạng nhiễm mỡ gan.

Hạn chế cholesterol: Tránh thực phẩm giàu cholesterol như nội tạng động vật, thực phẩm chiên, và bánh ngọt.

Uống đủ nước: Hỗ trợ đào thải độc tố và duy trì sức khỏe gan.

Bổ sung omega-3: Sử dụng thực phẩm giàu omega-3 hoặc dầu cá để tăng HDL cholesterol và giảm cholesterol trong máu.

Tăng cường chất xơ: Bao gồm rau xanh, trái cây, đậu, và ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp chất xơ và dưỡng chất cần thiết cho sức khỏe gan và tổng thể.

Lối sống khoa học

Tập thể dục đều đặn: Hoạt động vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày để hỗ trợ quá trình giảm cân và cải thiện sức khỏe tim mạch.

Giảm căng thẳng: Học kỹ thuật giảm căng thẳng như thiền, yoga để hỗ trợ sức khỏe tâm lý và gan.

Quan trọng nhất, thực hiện điều trị dưới sự giám sát của bác sĩ và tuân thủ đúng hướng dẫn để đảm bảo hiệu quả và an toàn trong quá trình điều trị.

Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ 

Chế độ ăn cho người bị bệnh gan nhiễm mỡ cần tập trung vào việc giúp gan giảm mỡ, kể cả khi chưa thể giảm cân. Việc ăn uống lúc này sẽ tập trung vào các thực phẩm có nguồn gốc thực vật và chất béo lành mạnh. Cụ thể bao gồm:

  • Trái cây, rau xanh: Táo, chuối, rau lá xanh, bông cải xanh, khoai tây, cà rốt, cà chua, các loại đậu,… là những lựa chọn tốt cho sức khỏe khi cung cấp dồi dào lượng chất xơ và vitamin cho cơ thể giúp tăng cường sức đề kháng từ đó cũng tăng cao sức khỏe của gan. Chất xơ giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch, tiểu đường, ung thư. Vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, giúp gan hoạt động hiệu quả hơn.
  • Cá và thịt nạc: Cá và thịt nạc, thịt trắng như thịt gà, là nhóm thực phẩm có thể dùng ở người bị gan nhiễm mỡ, ở lượng vừa phải. Cá là nguồn cung cấp protein, omega-3 dồi dào, giúp giảm viêm, cải thiện chức năng gan. Thịt nạc cung cấp protein, giúp cơ thể khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch.
  • Các loại ngũ cốc: Các loại ngũ cốc chưa qua chế biến như bánh mì nguyên cám, yến mạch, gạo lứt, quinoa,… bổ sung chất xơ với hàm lượng dinh dưỡng cao. Nguồn thực phẩm này không chỉ tốt cho người bệnh gan nhiễm mỡ mà còn giúp giảm nguy cơ các bệnh tim mạch, béo phì, tiểu đường tuýp 2, giảm tình trạng viêm,…
  • Chất béo lành mạnh: Dầu oliu, dầu hạt cải, dầu dừa, bơ, các loại quả hạch,… là những nguồn chất béo mà người bệnh gan nhiễm mỡ có thể yên tâm sử dụng vì những thực phẩm này có khả năng giúp giảm cholesterol “xấu” LDL, chống oxy hóa, giảm viêm, tốt cho trí não,…

Gan nhiễm mỡ độ 2 là giai đoạn bệnh đã có dấu hiệu tiến triển nặng hơn. Do đó, việc điều trị cần được thực hiện càng sớm càng tốt để tránh những biến chứng nguy hiểm. Việc điều trị gan nhiễm mỡ độ 2 cần kết hợp giữa điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.