Chỉ số ALT hay chỉ số men gan là số liệu dùng để đánh giá các tổn thương gan và những vấn đề liên quan. Khi chỉ số men gan tăng cao thì đây là tín hiệu cảnh báo gan của bạn đang gặp vấn đề nào đó. Vậy chỉ số ALT bao nhiêu là nguy hiểm, cần làm gì khi chỉ số men gan tăng cao? Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.
CHỈ SỐ ALT LÀ GÌ?
Chỉ số ALT (Alanine aminotransferase) hay SGPT là một loại men được tìm thấy trong tế bào gan. Khi tế bào gan bị tổn thương, lượng ALT trong máu sẽ tăng lên. Do đó, xét nghiệm ALT được sử dụng để đánh giá tình trạng tổn thương gan và các vấn đề liên quan.
Thời điểm phù hợp nên tiến hành xét nghiệm ALT đó là khi cơ thể bệnh nhân xuất hiện những triệu chứng như sau:
- Mệt mỏi, cơ thể suy nhược, sốt;
- Buồn nôn, chán ăn, ăn không ngon miệng;
- Vàng mắt, vàng da, phân nhạt màu còn nước tiểu thì sậm màu;
- Đau bụng, nhất là vùng hạ sườn phải;
- Nổi mề đay, ngứa ngáy, mụn nhọt,…
CHỈ SỐ ALT BAO NHIÊU LÀ NGUY HIỂM?
Chỉ số ALT bình thường ở người trưởng thành là từ 7 đến 56 U/L. Nếu chỉ số ALT cao hơn 56 U/L, thì có thể là dấu hiệu của bệnh lý gan.
Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của chỉ số ALT cao phụ thuộc vào mức độ tăng cao của chỉ số và nguyên nhân gây tăng ALT.
- Nếu chỉ số ALT tăng nhẹ, chưa vượt quá 3 lần giới hạn trên của bình thường, thì có thể là do nguyên nhân không liên quan đến bệnh lý gan. Trong trường hợp này, cần theo dõi chỉ số ALT định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
- Nếu chỉ số ALT tăng cao, gấp 3 lần hoặc nhiều hơn giới hạn trên của bình thường, thì có thể là dấu hiệu của bệnh lý gan nghiêm trọng. Trong trường hợp này, cần đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Như vậy, chỉ số ALT cao trên mức 200 U/L là một tình huống rất nguy hiểm. Lúc này, gan đang bị tổn thương nặng nề và cần được điều trị gấp.
XÉT NGHIỆM ALT CÓ THỂ BỊ ẢNH HƯỞNG BỞI NHỮNG YẾU TỐ NÀO?
- Các loại thuốc đang được dùng để điều trị bệnh: ví dụ như thuốc tâm thần, thuốc chống co giật, thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển hoá angiotensin, acetaminophen, metronidazol, trifluoperazine, allopurinol, thuốc tránh thai,…
- Chế độ ăn uống: Ăn quá nhiều thực phẩm giàu đạm, chất béo, đường, muối có thể làm tăng nồng độ ALT trong máu.
- Uống rượu bia, sử dụng chất kích thích: Rượu bia, chất kích thích có thể gây tổn thương gan, khiến nồng độ ALT tăng cao.
- Tình trạng căng thẳng, mệt mỏi: Căng thẳng, mệt mỏi có thể khiến gan hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến tăng nồng độ ALT.
Do đó, để có kết quả xét nghiệm ALT chính xác, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ và tránh các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
CHỈ SỐ MEN GAN CAO CẢNH BÁO CỦA BỆNH GÌ?
Khi chỉ số ALT tăng cao, nếu không được thăm khám để xác định bệnh và điều trị kịp thời thì tình trạng có thể trở nặng, dẫn đến nhiều biến chứng và có thể đe dọa đến tính mạng.
Thông thường, chỉ số ALT trong máu sẽ ở mức thấp. Khi chỉ số ALT cao hơn 200 U/L, có thể bạn đang mắc phải những bệnh lý nguy hiểm sau đây:
VIÊM GAN DO VIRUS
Bệnh viêm gan A, B, C là một trong những nguyên nhân chính khiến men gan tăng cao đột biến. Do đó, chỉ số ALT cao có thể là báo hiệu bạn đã bị nhiễm virus viêm gan. Virus xâm nhập vào gan sẽ làm phá hủy các tế bào, làm gan tổn thương nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách.
BỆNH VỀ ĐƯỜNG MẬT
Các bệnh lý về đường mật, bao gồm sỏi mật, nhiễm trùng đường mật, viêm túi mật, khối u đường mật,… có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng chỉ số ALT cao.
MỘT SỐ BỆNH LÝ KHÁC
Các bệnh lý như: Sốt rét, suy tim, viêm tụy, tiểu đường,… cũng có thể làm cho quá trình chuyển hóa chất trong gan bị gián đoạn, dẫn đến men gan tăng cao. Khi một trong các chỉ số men gan như ALT tăng cao, bác sĩ cũng có thể nghi ngờ người bệnh đang mắc các bệnh lý kể trên.
LÀM GÌ KHI CHỈ SỐ ALT TĂNG CAO?
Chỉ số ALT tăng cao đột biến chính là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm. Lúc này, người bệnh nên:
- Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ đưa ra, nhất là những đối tượng có chỉ số ALT cao do virus viêm gan.
- Nếu không có chỉ định của bác sĩ, không được tự ý sử dụng các loại thuốc hạ men gan.
- Tuyệt đối không sử dụng rượu bia, thức uống có cồn, chất kích thích.
- Hạn chế ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, đồ ngọt.
- Bổ sung nhiều ngũ cốc, rau xanh, trái cây, trà xanh…
- Ăn đồ ăn có chứa chất folate hoặc uống bổ sung axit folic.
- Thay đổi chế độ sinh hoạt sao cho khoa học, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng.
Tóm lại, chỉ số ALT cao là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm. Nếu gặp phải tình trạng này, bạn nên tham vấn ý kiến của bác sĩ và tuyệt đối tuân theo phác đồ điều trị để nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
