DA CỔ BỊ SẦN: NGUYÊN NHÂN, BIỂU HIỆN VÀ CÁCH PHỤC HỒI 

DA CỔ BỊ SẦN: NGUYÊN NHÂN, BIỂU HIỆN VÀ CÁCH PHỤC HỒI  1

Một thói quen không tốt mà nhiều phụ nữ thường mắc phải là bỏ qua việc chăm sóc da vùng cổ. Sự thiếu hụt dưỡng chất cùng với tác động từ môi trường có thể khiến da cổ trở nên sần sùi và lão hóa sớm. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến vẻ đẹp tự nhiên của làn da, mà còn làm mất đi sự mịn màng, tươi trẻ. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về nguyên nhân và cách điều trị tình trạng này để bạn có thể nhanh chóng khôi phục lại làn da mềm mịn và tươi trẻ.

DA CỔ BỊ SẦN: NGUYÊN NHÂN, BIỂU HIỆN VÀ CÁCH PHỤC HỒI  3

NGUYÊN NHÂN DA CỔ BỊ SẦN SÙI

Thực tế, có nhiều yếu tố có thể gây ra tình trạng da ở vùng cổ trở nên sẫm màu và sần sùi. Dưới đây là một số nguyên nhân chính mà bạn cần lưu ý:

DA CỔ NHƯ DA GÀ DO KHÔNG TẨY TẾ BÀO CHẾT CỔ ĐỊNH KỲ

Nhiều người thường bỏ qua bước tẩy tế bào chết cho cổ thường xuyên, điều này khiến cho lớp sừng chứa quá nhiều tế bào da chết không được loại bỏ. Điều này gây ra một lớp cặn không mong muốn trên bề mặt da, tạo ra tình trạng da cổ trở nên sần sùi. Bỏ qua bước tẩy tế bào chết có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình tái tạo tế bào mới của da và khiến da trông kém sức sống, dễ bị lão hóa hơn.

DA CỔ KHÔ SẦN DO TIẾT QUÁ NHIỀU MỒ HÔI

Tình trạng mồ hôi tích tụ là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến da cổ trở nên sần sùi. Đặc biệt là vào mùa hè, hoạt động mạnh mẽ của tuyến mồ hôi có thể khiến vùng da cổ trở nên tối màu hơn so với mùa đông. Mồ hôi không chỉ làm ẩm ướt da mà còn kéo theo bụi bẩn và tế bào da chết, góp phần vào việc hình thành các vết sần sùi trên cổ.

CỔ BỊ NỔI SẦN DO KHÔNG BÔI KEM CHỐNG NẮNG CHO VÙNG DA CỔ

Một nguyên nhân khác gây ra tình trạng da cổ nổi sần là do không bôi kem chống nắng đúng cách. Đa số mọi người thường tập trung vào việc chăm sóc khuôn mặt mà quên đi việc bảo vệ da cổ, điều này dẫn đến vùng da cổ ít được quan tâm và chăm sóc. Việc không bảo vệ da cổ khỏi tác động của tia UV có thể gây ra da sạm đen, hư tổn và suy giảm cấu trúc bên trong da, từ đó làm mất đi sự đều màu và sức sống của làn da. Để giải quyết vấn đề này, việc chăm sóc và bảo vệ da cổ cũng cần được thực hiện một cách đúng đắn và đều đặn.

NỔI DA GÀ Ở CỔ DO KHÔNG ĐƯỢC DƯỠNG ẨM THƯỜNG XUYÊN

Vùng da ở cổ chỉ có độ dày khoảng hai phần ba so với da mặt, và lượng tuyến mỡ ở đây chiếm một phần ba so với vùng mặt. Mặc dù điều này khiến cho da cổ trở nên dễ bị khô và thiếu ẩm hơn, nhưng thường thì vùng da cổ lại không được chăm sóc đúng cách. Sự thiếu hụt dưỡng chất và độ ẩm là nguyên nhân chính khiến da cổ trở nên sần sùi như da gà và thậm chí có thể gây ra tình trạng thâm cổ.

BIỂU HIỆN CỦA DA CỔ BỊ SẦN SÙI

Bạn có thể dễ dàng nhận biết những dấu hiệu cụ thể của tình trạng da cổ bị sần sùi và lão hóa. Tuy nhiên, một khi chúng đã xuất hiện, thì việc điều trị để loại bỏ chúng thường không dễ dàng. Do đó, quan sát và áp dụng các phương pháp phù hợp là rất quan trọng. Dưới đây là một số biểu hiện cho thấy da cổ bị sần sùi và lão hóa mà bạn có thể chú ý:

  • Sự xuất hiện của các hắc sắc tố trên da, bao gồm các đốm đen và vùng da không đồng đều màu.
  • Nếp nhăn và các vết gấp ngang trở nên rõ ràng trên cổ.
  • Bề mặt da cổ trở nên thô ráp, mất đi sự mềm mại và mịn màng khi chạm vào.
  • Lỗ chân lông trên da cổ to hơn, và trong một số trường hợp, da có thể trở nên sần sùi, giống như da gà, nổi cộm trên bề mặt.
  • Da mất đi độ đàn hồi tự nhiên, trở nên chùng nhão và kém săn chắc.

Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào, bạn cần xây dựng một chế độ chăm sóc phù hợp dành cho vùng da này để phục hồi và cải thiện tình trạng lão hóa một cách nhanh chóng hơn.

CÁCH CHĂM SÓC, PHỤC HỒI LÀN DA CỔ SẦN SÙI HIỆU QUẢ

Dưới đây là một số phương pháp chăm sóc giúp bạn cải thiện tình trạng da cổ bị sần một cách hiệu quả tại nhà: 

SỬ DỤNG KEM DƯỠNG ẨM CHO DA CỔ

Việc duy trì độ ẩm hàng ngày là một phần không thể thiếu trong quá trình chăm sóc da cổ. Vùng da này thường thiếu tuyến bã nhờn và dễ bị khô hơn so với da mặt. Sự thiếu hụt độ ẩm không chỉ khiến da cổ dễ bị lão hóa hơn mà còn làm cho da trở nên khô ráp và xuất hiện nếp nhăn sớm, làm mất đi độ đàn hồi và sự săn chắc của da.

Để giải quyết và ngăn chặn tình trạng này, việc sử dụng kem dưỡng ẩm chuyên biệt cho da cổ là rất quan trọng. Khi bôi kem, bạn cần thoa nhẹ nhàng bằng các động tác vuốt từ dưới ngực lên vai và cổ. Điều này giúp kem thẩm thấu vào da một cách dễ dàng mà không gây tổn thương. Sau chỉ một tuần thực hiện đều đặn, bạn sẽ cảm nhận được sự cải thiện đáng kể của da ở vùng này, giúp da trở nên mềm mại và đầy sức sống hơn, không còn tình trạng da cổ bị sần như da gà.

TẨY TẾ BÀO CHẾT ĐỊNH KỲ CHO DA

Như đã nêu trên, công đoạn tẩy tế bào chết cho da cổ luôn là bước quan trọng không thể bỏ qua trong bất kỳ quy trình chăm sóc da nào. Bởi lẽ, vùng da này cũng thường xuyên phải tiếp với các tác nhân gây hại từ môi trường, điều này khiến da cổ bị nhám và thô ráp hơn, việc loại bỏ tế bào chết định kỳ bằng các sản phẩm lành tính hoặc nguyên liệu tự nhiên cũng giúp làn da dễ dàng khôi phục sự mềm mại cho vùng da này.

Đồng thời, việc thực hiện quy trình tẩy tế bào chết đều đặn cũng giúp làn da ở cổ giảm đi đáng kể các dấu hiệu lão hóa da. Tuy nhiên, cần lưu ý, vùng da này cũng vô cùng nhạy cảm và dễ bị tổn thương, do đó bạn chỉ nên thực hiện công đoạn tẩy tế bào chết từ 1 đến 2 lần mỗi tuần để hạn chế tình trạng da cổ bị khô. Điều này đảm bảo rằng da được nuôi dưỡng mà không gây kích ứng hay làm mỏng da, duy trì sự khỏe mạnh và đẹp đẽ của vùng da cổ.

BẢO VỆ DA CỔ VỚI KEM CHỐNG NẮNG

Ngoài ra, việc sử dụng kem chống nắng cũng là một trong những bước không nên bỏ qua. Đây là chìa khóa quan trọng giúp bạn duy trì được vẻ đẹp trẻ trung cho làn da. Bởi kem chống nắng không chỉ là người bạn đồng hành không thể thiếu của da mặt mà còn là lớp bảo vệ vô giá cho vùng da cổ trước những tác động tiêu cực của ánh mặt trời.

Do đó, để giảm thiểu nguy cơ lão hóa và chùng nhão của da cổ, bạn nên thực hiện việc thoa kem chống nắng cho vùng da này mỗi ngày. Đặc biệt, hãy thoa kem ít nhất 30 phút trước khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Việc bỏ qua bước chăm sóc này có thể khiến da cổ dễ bị tổn thương bởi tác động của tia UV, làm tăng tốc độ lão hóa da.

Bên cạnh việc sử dụng kem chống nắng, bạn cũng có thể tăng cường bảo vệ cho làn da bằng cách sử dụng các biện pháp phụ trợ như đeo khăn hoặc mặc áo chống nắng để giảm thiểu tối đa sự ảnh hưởng của tia UV. Điều này giúp giữ cho làn da của bạn luôn trẻ trung và khỏe mạnh hơn.

ĐIỀU CHỈNH TƯ THẾ SỬ DỤNG ĐIỆN THOẠI, LAPTOP

Một bí quyết đơn giản nhưng hiệu quả để trẻ hóa làn da vùng cổ là duy trì tư thế đúng đắn. Cách chúng ta ngồi, đứng, và nằm có ảnh hưởng lớn đến vẻ ngoài và sức khỏe của vùng da cổ. Bằng cách điều chỉnh tư thế của mình một cách phù hợp, bạn có thể giúp làn da cổ trở nên trẻ trung, săn chắc và mềm mại hơn.

Đặc biệt, việc ngồi cúi đầu lâu khi làm việc với máy tính không chỉ gây ra cảm giác đau nhức ở đầu, cổ, và vai mà còn thúc đẩy sự xuất hiện của nếp nhăn, khiến da cổ lão hóa. Trong môi trường văn phòng, dù khó tránh khỏi những hoạt động này, nhưng bạn vẫn có thể giảm thiểu tác động bằng cách cho cổ được nghỉ ngơi và thư giãn định kỳ từ 5 đến 10 phút. Kết hợp với việc thực hiện các động tác tập luyện nhẹ nhàng hoặc massage cho cổ, điều này có thể giúp ngăn chặn sự hình thành nếp nhăn và duy trì sự trẻ trung của da cổ.

Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân tại sao da cổ bị sần, từ đó tìm được giải pháp ngăn ngừa và điều trị tình trạng này hiệu quả hơn. 

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 5

Viêm da tiết bã hay còn được gọi là viêm da dầu là một bệnh da liễu khó điều trị, bệnh thường dai dẳng và dễ tái phát. Cụ thể như thế nào mời bạn đọc bài viết dưới đây.

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 7

TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu là một bệnh lý phổ biến, khiến nhiều người phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ. Đây là một bệnh viêm mạn tính, thường ổn định từng đợt, có đặc điểm là da đỏ kèm theo vảy, phổ biến ở các vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt và nửa trên thân mình.

Bệnh thường bắt đầu vào những giai đoạn khi tuyến bã hoạt động mạnh mẽ, như sau sinh ở trẻ em hoặc sau giai đoạn dậy thì ở thanh thiếu niên. Viêm da dầu có thể xuất hiện ở mọi chủng tộc, cả ở trẻ em và người lớn, nam giới thường gặp nhiều hơn.

Ở trẻ em, tỷ lệ mắc viêm da dầu tăng lên từ khoảng 10% ở trẻ dưới 1 tháng tuổi lên đến khoảng 70% ở trẻ 3 tháng tuổi, nhưng bệnh thường tự thoái lui sau 1 tuổi.

Ở người lớn, khoảng 3% dân số mắc viêm da dầu, với đỉnh điểm bệnh thường xuất hiện vào khoảng 30-40 tuổi. Tình trạng viêm da dầu tăng cao ở nhóm người nhiễm HIV, với khoảng 35% trong số họ bị bệnh và có thể lên đến 85% ở nhóm có CD4 < 400TB/ml và bệnh ở giai đoạn AIDS. Tình trạng này thường nặng và không đáp ứng tốt với điều trị.

NGUYÊN NHÂN VIÊM DA DẦU

Đến thời điểm hiện tại, nguyên nhân gây ra bệnh viêm da dầu vẫn chưa được làm sáng tỏ hoàn toàn. Có nhiều quan điểm được đưa ra, nhưng đa số cho rằng bệnh có liên quan đến sự hoạt động quá mức của tuyến bã, sự phát triển của nấm Malassezia, sự thay đổi trong hệ thống miễn dịch, và các yếu tố khác tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh viêm da dầu và làm tăng sự nhạy cảm của người bệnh với bệnh.

VAI TRÒ CỦA NẤM MALASSEZIA

Vai trò của nấm Malassezia trong viêm da dầu đã được quan tâm và nghiên cứu. Đây là một loài nấm ưa mỡ tồn tại trong vi hệ của da và được cho là có liên quan đến việc phát triển tình trạng viêm da dầu.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở những bệnh nhân mắc viêm da dầu, thường có sự tăng lên về số lượng nấm Malassezia so với nhóm người không mắc bệnh. Hơn nữa, viêm da dầu thường có phản ứng tích cực khi điều trị bằng các thuốc kháng nấm, điều này càng làm rõ sự liên quan giữa viêm da dầu và loại nấm này.

Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm chưa được giải thích rõ ràng. Có những người có nồng độ Malassezia bình thường mà vẫn mắc viêm da dầu, và số lượng nấm trên da không hoàn toàn tương ứng với mức độ nặng của bệnh. Điều này cho thấy rằng cần có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về vai trò cụ thể của nấm Malassezia trong cơ chế phát triển của viêm da dầu.

VAI TRÒ CỦA TUYẾN BÃ

Các vị trí thường bị viêm da dầu thường tương ứng với vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt, ngực và lưng. Bệnh thường xuất hiện chủ yếu vào các thời điểm mà các tuyến bã này hoạt động mạnh mẽ, như trong những tháng đầu đời và sau thời kỳ dậy thì. Điều này phần nào xác nhận vai trò của tuyến bã trong việc gây ra tình trạng viêm da dầu.

Tuy nhiên, không phải tất cả người bị viêm da dầu đều có tăng tiết bã nhờn và không phải tất cả những người có tăng tiết bã nhờn đều bị viêm da dầu. Ngoài ra, nồng độ chất bã nhờn cũng không luôn liên quan đến mức độ nặng của bệnh. Điều này chỉ ra rằng, việc hiểu rõ hơn về cơ chế phát triển của viêm da dầu vẫn còn nhiều khía cạnh cần được nghiên cứu sâu hơn.

VAI TRÒ CỦA HỆ MIỄN DỊCH

Có nghiên cứu cho thấy rằng sự đáp ứng miễn dịch với nấm Malassezia và các sản phẩm chuyển hóa của nó như acid béo, gốc oxy tự do, và men lipase có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng viêm da dầu. Hoặc có thể, viêm da dầu là kết quả của phản ứng kích ứng với các sản phẩm chuyển hóa này. Điều này chỉ ra một khía cạnh quan trọng trong cơ chế phát triển của bệnh, nhấn mạnh vai trò của hệ thống miễn dịch và phản ứng viêm trong quá trình bệnh lý viêm da dầu.

CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI

Các yếu tố thuận lợi có thể góp phần vào sự phát triển của viêm da dầu bao gồm:

YẾU TỐ VẬT LÝ

  • Chấn thương, vết thương vùng mặt có thể làm xuất hiện bệnh viêm da dầu.
  • Tia tử ngoại: Điều trị PUVA (sử dụng tia UV kết hợp với thuốc psoralen) ở vùng mặt có thể gây ra viêm da dầu.
  • Nhiệt độ và độ ẩm: Mức độ viêm da dầu có thể thay đổi theo mùa, với bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn vào mùa đông hoặc đầu xuân, và cải thiện hơn vào mùa hè.

BỆNH LÝ NỀN

Các bệnh lý về thần kinh, chuyển hóa, suy giảm miễn dịch có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của viêm da dầu.

YẾU TỐ DI TRUYỀN

Đột biến gen ZNF750 cũng được xem xét là một yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của viêm da dầu.

THUỐC

Một số loại thuốc như griseofulvin, cimetidine, lithium có thể gây ra viêm da dầu hoặc làm bùng phát tình trạng bệnh.

TRIỆU CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu được chia thành viêm da dầu ở 2 nhóm đối tượng:

​VIÊM DA DẦU Ở TRẺ NHỎ

Viêm da dầu ở trẻ nhỏ thường xuất hiện ở giai đoạn đầu sau sinh và thường có tiên lượng khá tốt. Phần lớn trường hợp, bệnh sẽ tự khỏi sau vài tuần đến vài tháng, và rất ít khi kéo dài đến năm 1 tuổi.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Vùng da đầu: Thường xuất hiện nhiều ở vùng trán và đỉnh đầu, thương tổn thường bao gồm các vảy da, vảy mỡ trên nền da đỏ xen kẽ các vết nứt. Thường không có hiện tượng rụng tóc đi kèm. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan rộng toàn bộ da đầu.
  • Vị trí thường gặp khác: Ngoài ra, viêm da dầu còn thường xuất hiện ở vùng chữ T (trán, rãnh mũi má, cung mày hai bên), vùng mí mắt, rãnh sau tai, ống tai ngoài, ngực, lưng. Các mảng da đỏ trên nền có vảy mỡ, bóng và dính.

Cơ năng

  • Bệnh ít gây khó chịu và có thể không gây ngứa nhiều.
  • Trẻ em vẫn ăn và ngủ tốt.

Leiner’s disease:

  • Là một biến thể nặng lan tỏa của viêm da dầu ở trẻ em, dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy trên toàn thân.
  • Ngoài ra, có thể có các triệu chứng như sốt, tiêu chảy, thiếu máu, nôn mửa và sút cân.
  • Nếu không được điều trị, người bệnh có thể tử vong.
  • Thường có yếu tố gia đình.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Đây là một bệnh mạn tính, thường bắt đầu sau tuổi dậy thì và có thể kéo dài suốt đời, ổn định và có thể tái phát theo từng đợt.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Ở da đầu: Thường xuất hiện các vảy da màu trắng mỏng hoặc vảy mỡ màu vàng trên nền da viêm đỏ. Thương tổn thường tập trung ở vùng trán, thái dương và vùng đỉnh. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan tỏa toàn bộ vùng da đầu.
  • Ở mặt: Thường thấy dấu đỏ trên nền có các vảy da, vảy mỡ màu vàng dính, có ranh giới rõ. Đôi khi có kèm theo vết nứt (hoặc sau ở vị trí rãnh sau tai và vành tai). Thương tổn tập trung ở vùng chữ T (má, lông mày, rãnh mũi má), rãnh sau tai, vành tai, ống tai ngoài, và các vùng tiết nhiều dầu như ngực, lưng. Các tổn thương có thể có dạng đa dạng như hình đồng xu, hình đa cung, hình cánh hoa, hoặc hình vòng.
  • Ở vùng nếp gấp: Thường gặp ở nách, nếp lằn vú hai bên, và vùng quanh rốn. Các mảng trợt ướt, viêm đỏ trên nền có thể có hoặc không có vảy da.

Cơ năng:

  • Có thể có hoặc không gây ngứa.
  • Có trường hợp ngứa tăng lên khi nhiệt độ cơ thể tăng lên hoặc ra mồ hôi.
  • Vùng da đầu thường gặp tình trạng ngứa nhiều.

Ở bệnh nhân HIV

  • Thương tổn thường lan rộng và có thể xuất hiện ở những vị trí ít gặp như tay, chân.

CÁC BIẾN CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu thường không gây ra nhiều biến chứng, nhưng trong trường hợp lan rộng và không đáp ứng được điều trị, có thể dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy nặng nề và viêm nặng, có thể gây nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN VIÊM DA DẦU

Vậy viêm da dầu liệu có lây không?

Câu trả lời là không. Viêm da dầu có tính chất gia đình và không phải bệnh lý truyền nhiễm, không thể lây lan giữa người với người qua giao tiếp, tiếp xúc đơn thuần.

ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ VIÊM DA DẦU

Đối tượng nguy cơ mắc viêm da dầu bao gồm:

  • Người nhiễm HIV/AIDS: Bệnh viêm da dầu thường phổ biến hơn ở những người này, và thương tổn thường lan rộng và khó điều trị.
  • Người có bệnh lý thần kinh: Những người mắc các bệnh như Parkinson, Alzheimer, hoặc các rối loạn tâm thần có nguy cơ cao hơn.
  • Những người nghiện rượu: Có xu hướng cao hơn về viêm da dầu.
  • Người mắc bệnh nội tiết, béo phì: Tỷ lệ mắc viêm da dầu cũng tăng lên trong nhóm này.
  • Tình trạng căng thẳng, lo lắng kéo dài: Stress và lo âu có thể gây ra viêm da dầu.
  • Trong gia đình có người thân mắc viêm da dầu: Có tiền sử gia đình về bệnh viêm da dầu cũng tăng nguy cơ cho người khác trong gia đình.

PHÒNG NGỪA VIÊM DA DẦU

Để phòng ngừa viêm da dầu, có thể thực hiện các biện pháp sau:

KIỂM SOÁT CÁC BỆNH LÝ NỀN

Đối với những người có bệnh lý nền như HIV, các bệnh thần kinh, hoặc các rối loạn nội tiết, việc kiểm soát tốt bệnh lý này có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

HẠN CHẾ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

  • Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, và cà phê.
  • Thực hiện lối sống sinh hoạt hợp lý và điều độ, bao gồm việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần luôn thoải mái, và hạn chế ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng, và đồ quá ngọt.

SỬ DỤNG CÁC SẢN PHẨM CHĂM SÓC DA PHÙ HỢP

Việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc và làm sạch da phù hợp, đặc biệt là những vùng da có tuyến bã hoạt động mạnh, có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN VIÊM DA DẦU

Sẽ gồm chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt

CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH

Để chẩn đoán xác định viêm da dầu, các phương pháp sau được sử dụng:

CHẨN ĐOÁN DỰA TRÊN BIỂU HIỆN LÂM SÀNG

Chẩn đoán thường dựa vào các biểu hiện lâm sàng và vị trí thương tổ trên da.

MÔ BỆNH HỌC

Trong trường hợp không rõ, mô bệnh học có thể được thực hiện để chẩn đoán xác định. Các biến thể mô bệnh học khác nhau được quan sát tùy theo giai đoạn của bệnh:

  • Trong giai đoạn cấp tính, có hiện tượng phù gian bào nhẹ, các tế bào sừng còn nhân khu trú, và thâm nhiễm bạch cầu lympho.
  • Trong giai đoạn bán cấp, tế bào thượng bì tăng sinh và có tế bào nấm men ở lớp sừng.
  • Trong giai đoạn mạn tính, tế bào thượng bì tăng sinh nhiều hơn và giảm hiện tượng phù gian bào, cùng với giãn mạch máu ở trung bì nông.

XÉT NGHIỆM THÊM

  • Nuôi cấy nấm: Xác định số lượng nấm Malassezia có thể giúp xác định bệnh viêm da dầu.
  • Xét nghiệm HIV: Trong các trường hợp nghi ngờ, việc xét nghiệm HIV có thể được thực hiện để loại trừ hoặc xác định nguyên nhân gốc của tình trạng viêm da dầu.

CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

Viêm da dầu ở trẻ em và người lớn đều có những biểu hiện và tổn thương đặc trưng, nhưng cũng có những bệnh lý khác cần được phân biệt:

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

  • Viêm da cơ địa: Có thể bị nhầm lẫn với thương tổn dát đỏ vùng mặt, tuy nhiên, không phản ứng với thuốc nấm tại chỗ. Các triệu chứng thường bao gồm ngứa nhiều và khó chịu.
  • Viêm da tã lót: Có thể gây nhầm lẫn với viêm da dầu ở vùng bẹn, hậu môn, nhưng có thể cải thiện khi giữ cho da khô thoáng và sử dụng các loại thuốc giảm viêm.
  • Vảy nến: Cũng gây nhầm lẫn với viêm da dầu, nhưng thường đi kèm với tổn thương móng và khớp.
  • Nấm da đầu: Thường kèm theo rụng tóc do nấm, xác định bằng xét nghiệm nấm.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

  • Lang ben: Lan rộng ra mọi vị trí trên da và có thể lây lan cho người khác.
  • Viêm da do Demodex: Thường phân bố ở vùng mặt, xác định bằng xét nghiệm demodex.
  • Lupus ban đỏ hệ thống và kinh hình đĩa: Có thể kèm theo triệu chứng toàn thân và xác định bằng xét nghiệm kháng thể.
  • Viêm da tiếp xúc dị ứng: Cần xác định tác nhân gây dị ứng và điều trị thuốc chống viêm, chống dị ứng.
  • Vảy phấn hồng Gilbert: Có tính chất đối xứng và tự thoái lui sau một thời gian.
  • Giang mai: Có tiền sử quan hệ tình dục không an toàn, xác định bằng xét nghiệm giang mai.

CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ VIÊM DA DẦU

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng mà khác nhau về độ tuổi, vị trí của tổn thương. Ngoài ra, cần xác định các yếu tố nguy cơ gây bùng phát hoặc làm nặng bệnh và loại bỏ chúng.

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

Viêm da dầu ở trẻ em thường cần phải điều trị đúng cách để giảm triệu chứng và nguy cơ tái phát. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho viêm da dầu ở các vùng khác nhau trên cơ thể của trẻ em:

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Ưu tiên sử dụng kem dưỡng ẩm và dầu gội thông thường để làm mềm và loại bỏ tổn thương. Nếu không đáp ứng, tiến hành điều trị tiếp theo.
  • Sử dụng corticoid loại yếu hoặc dầu gội chứa ketoconazol để điều trị nấm. Ví dụ: clobetasol butyrate 0,05% hoặc hydrocortison 1% bôi 1 lần/ngày trong vòng 7 ngày. Dầu gội hoặc kem ketoconazol 2% dùng 2 lần/tuần trong 2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT VÀ THÂN MÌNH

  • Sử dụng corticoid loại yếu bôi 1 lần/ngày trong vòng 5-7 ngày.
  • Sử dụng kem ketoconazol 2% bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở VÙNG KẼ

  • Sử dụng kem ketoconazol 2% hoặc các thuốc nhóm azole khác bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.
  • Cũng có thể sử dụng kẽm oxid hoặc các chế phẩm chiết xuất từ than đá.
  • Nếu triệu chứng không cải thiện sau 1 tuần sử dụng corticoid hoặc sau 2 tuần sử dụng thuốc chống nấm, cần xác định lại chẩn đoán và điều trị lại theo từng đợt.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Viêm da dầu ở người lớn đòi hỏi một phác đồ điều trị phù hợp để cải thiện triệu chứng và ngăn chặn tái phát. Quá trình điều trị được chia thành hai giai đoạn: Giai đoạn tấn công để kiểm soát triệu chứng và Giai đoạn duy trì để dự phòng tái phát.

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng ketoconazol 2%, selenium sulphid 2,5%, ciclopirox 1% 2-3 lần/tuần trong vài tuần hoặc cho đến khi tổn thương sạch. Nếu có ngứa hoặc viêm tại tổn thương, sử dụng corticoid loại mạnh mỗi ngày 1 lần x 2-4 tuần.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng dầu gội ketoconazol 2% hoặc ciclopirox 1% 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại yếu, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần. Ở vùng râu, sử dụng dầu gội chống nấm hằng ngày đến khi tổn thương sạch, sau đó duy trì 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở THÂN MÌNH VÀ VÙNG KẼ

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại trung bình, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày cho đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần.

TRƯỜNG HỢP KHÔNG ĐÁP ỨNG ĐIỀU TRỊ HOẶC TỔN THƯƠNG LAN TỎA

Cần sử dụng các thuốc uống đường toàn thân: Ưu tiên sử dụng Itraconazol 200mg/ngày trong 7 ngày, sau đó duy trì 200mg/ngày trong 2 ngày/tháng trong 3 tháng. Có thể thay thế bằng terbinafin, fluconazol. Một số trường hợp có thể sử dụng vitamin A acid liều 2,5-5mg/ngày trong 3-5 tháng. Ánh sáng trị liệu cũng có thể hữu ích trong điều trị viêm da dầu.

Việc tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ cũng như theo dõi sát sao tình trạng của bệnh nhân là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của điều trị.

Viêm da dầu là một trong những bệnh lý phổ biến nhưng cần được điều trị một cách đúng cách và kịp thời theo hướng dẫn của các chuyên gia y tế. Thời gian điều trị có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và ảnh hưởng của yếu tố thời tiết, khí hậu.

Nếu có dấu hiệu của viêm da dầu, quan trọng là nên tìm đến các cơ sở y tế như trung tâm da liễu hoặc phòng khám đa khoa để được khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc phương pháp chữa bệnh không được xác minh về hiệu quả, vì những phương pháp này có thể gây tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến da. Mặc dù có nhiều thông tin quảng cáo, nhưng việc chọn lựa phương pháp điều trị nên dựa trên tư vấn của các chuyên gia y tế có kinh nghiệm và đào tạo.